Derde van alle Europese IS-strijders weer thuis
Een derde van de 5000 Europese staatsburgers die de afgelopen jaren naar Irak of Syrië reisden en zich aansloten bij IS, is inmiddels naar huis teruggekeerd. Dat staat in een rapport van de Amerikaanse denktank Soufan Center. In Nederland zijn vijftig van de 280 strijders naar huis teruggekeerd. Minder dan 190 Nederlandse IS-strijders verblijven momenteel nog in Syrië of Irak.
De denktank baseert zich op officiële cijfers van verschillende landen, maar ook op informatie van IS. Onder meer na de herovering van Mosul, Tal Afar en Raqqa werden uitgebreide ledenbestanden gevonden. In september beschikte Interpol dankzij de IS-administratie over de namen van 19.000 mensen die zich bij IS hebben aangesloten.
Risico op aanslagen
Volgens de denktank is het niet bekend of ze definitief zijn teruggekeerd, of dat ze weer thuis zijn om nieuwe IS-strijders te werven. Tussen juni 2014, toen IS het kalifaat uitriep, en februari 2017 werden in 29 landen in totaal 143 terreuraanslagen gepleegd, uitgevoerd of geïnspireerd door IS. Meer dan tweeduizend mensen kwamen bij die aanslagen om het leven. De betrokkenheid van teruggekeerde IS-strijders is tot dusver echter beperkt bleven, zegt het Soufan Center.
Dat betekent niet dat teruggekeerde IS-strijders geen gevaar vormen, in tegendeel. De denktank gaat ervan uit dat IS-leiders een beroep willen doen op teruggekeerde strijders. Die groep vormt een risico: "Als ze zich bij terugkomst net zo ontworteld en doelloos voelen als voor hun vertrek, dan zullen ze niet snel genoegen nemen met een 'normaal' leven."
Vrijwilligers voor IS sinds uitroepen van het kalifaat in 2014 naar herkomst
| West-Europa | 5718 |
| Landen van de voormalige Sovjet-Unie | 8717 |
| Noord-Amerika | 439 |
| Midden-Oosten | 7054 |
| Rest | 18.089 |
| Totaal | 40.000 |
40.000 jihadisten
In totaal zijn 40.000 jihadisten vanuit allerlei landen naar Irak en Syrië gereisd, zowel voor als nadat daar het kalifaat was uitgeroepen. Velen zijn gedood. Inmiddels is IS bijna al zijn veroverde gebieden in Irak en Syrië kwijtgeraakt.
Minstens 5600 IS-strijders die in Syrië of Irak verbleven, zijn naar 33 landen teruggekeerd. Een deel van de terroristen heeft zich volgens het Soufan Center aangesloten bij militanten in Egypte, de Filipijnen, Afghanistan en Libië.
