Marjolein lag in het ziekenhuis, maar dan in haar eigen huis
Ziekenhuizen willen scherper kiezen welke zorg persé in het ziekenhuis thuishoort en welke zorg ook bij patiënten thuis kan plaatsvinden. Dat is cruciaal voor de betaalbaarheid, toegankelijkheid en kwaliteit van zorg, zegt de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen. De koepel spreekt van steeds meer soortgelijke initiatieven en zegt dat er miljoenen mee bespaard kunnen worden.
Ontregeld
Marjolein Brouwers heeft een paar maanden geleden een gezonde dochter gekregen: Puk. Brouwers heeft diabetes type I. Tijdens haar zwangerschap was dat een reden om extra medisch in de gaten gehouden te worden. Brouwers was een zogenoemde risico-zwangere.
"De suikerziekte was tijdens mijn zwangerschap flink ontregeld", zegt Brouwers. "Ik moest vaak naar het Isala-ziekenhuis in Zwolle, waar ze elke keer een hartfilmpje maakten om te kijken of alles nog goed ging." Toen ze 32 weken zwanger was, kreeg ze van de arts te horen: we moeten u opnemen. Tenzij u aanmerking komt voor 'thuisopname'.
'Thuisopname'
Ze zou dan tijdens het verdere verloop van haar zwangerschap vooral thuis door een verpleegkundige worden bezocht. Eén keer in de week zou ze zelf naar het ziekenhuis moeten komen en ze zou leren hoe ze zélf een hartfilmpje kon maken. Dat moest elke ochtend en vóór 07.00 uur via een app naar het ziekenhuis gestuurd.
In het ziekenhuis zouden de verpleegkundige en eventueel gynaecoloog de beelden beoordelen en actie ondernemen als nodig. "Je moet je voorstellen dat je in het ziekenhuis ligt, maar dan in je eigen huis", zei de verpleegkundige.
Brouwers besloot voor de thuismonitoring te kiezen. "Maar ik had wel een dubbel gevoel", zegt Brouwers. "Als ik geen andere kinderen gehad zou hebben, had ik misschien gezegd: neem me maar gewoon op, wel zo'n veilig idee. Maar ik had thuis ook een zoontje van twee jaar. Het zou nogal impact hebben gehad als ik er al die tijd niet was."
Hartfilmpje
Thuis nog andere kinderen hebben, dat is volgens verpleegkundige Anja Kersjes-van Voornveld een veelgenoemde reden van zwangeren die voor thuismonitoring te kiezen. "En voor partners is het ook fijn. Zij hoeven niet dagelijks naar het ziekenhuis", zegt ze.
Kersjes- van Voornveld houdt zich al jaren bezig met het thuismonitoren van zwangeren, maar dat zwangeren nu ook zelf een hartfilmpje leren maken is nog niet zo lang geleden toegevoegd. "Het is natuurlijk niet verplicht. Als vrouwen zich er niet prettig bij voelen, moeten ze het niet doen. En we stellen ook dat de aanrijtijd niet meer dan drie kwartier mag zijn."
Vertrouwen
Kersjes- van Voornveld en negen collega's draaien de thuismonitoring-diensten in combinatie met diensten op de afdeling in het ziekenhuis: "Dat is leuk. Je kennis blijft zo up-to-date en je kent alvast zwangeren uit het thuismonitoringsproject die uiteindelijk in het ziekenhuis bevallen."
"Als ik enige twijfel heb wanneer ik bijvoorbeeld een hartfilmpje bekijk, dan ga ik meteen telefonisch overleggen", zegt Kersjes- van Voornveld. Ze ervaart een gevoel van goed vertrouwen, en zegt genoeg tijd te hebben voor haar zorgtaken. Omdat ze gedurende de zwangerschap veel bij de zwangere langsgaat, heeft Kersjes niet het gevoel de grip op de zwangerschap te verliezen.
Besparing
Dit alles is goedkoper dan de doorgaans dure ziekenhuisopname. Als deze aanpak landelijk zou worden toegepast, scheelt dat 5,4 miljoen euro per jaar, verwacht de NVZ. En inderdaad bieden steeds meer ziekenhuizen de mogelijkheid tot thuismonitoring voor risico-zwangerschappen. Overigens gebeurt hetzelfde ook steeds meer bij andere specialismen, zoals voor de ziektebeelden hartfalen en chronisch longlijden (COPD). Ook daar ziet de NVZ besparingsmogelijkheden.
Voordat bespaard kan worden, zijn eerst wel investeringen nodig in de vorm van pilots. De ziekenhuizen zeggen steeds minder geld te hebben voor dit soort vernieuwingen, omdat groeiposten als dure medicijnen een flink beslag leggen op hun budget. Daarom vrezen ze een rem op innovatie.
"Het was intensief", zegt Brouwers terugkijkend op haar thuismonitoring. "Het is heel mooi dat voorkomen kan worden dat je wordt opgenomen, maar er komt best veel bij kijken."
Onveilig heeft ze zich in die periode niet gevoeld. "Het gaf me eerder juist een veilig gevoel. Ik werd echt scherp in de gaten gehouden. Als ze maar ergens over twijfelden zeiden ze: kom toch maar even naar het ziekenhuis."