Romeinen klagen steen en been over failliet openbaar vervoer

• Angelo van Schaik

  correspondent Italië

Ronkende dieselmotoren achter station Monte Mario in het uiterste noordwesten van Rome, een belangrijk overstapstation. Vanaf hier vertrekken zes bussen naar het centrum van de stad. Een groepje buschauffeurs drinkt koffie voor hun volgende rit. "Wij mogen geen interviews geven, meneer. Maar u zou een boek kunnen schrijven over ATAC."

Het vervoersbedrijf van de gemeente Rome is failliet. 1,3 miljard euro schuld is zelfs voor ATAC teveel. De gemeente heeft de crediteuren deze week beloofd dat ze een deel van de schuld gaat betalen en dat de bezem door het bedrijf gaat.

Dat is hard nodig na de eindeloze serie overbetaalde en incompetente bestuurders die jarenlang aan het roer van ATAC zijn gezet door hun politieke vriendjes in het gemeentehuis. Bestuurders die één van de grootste openbaar vervoersbedrijven van Europa aan de rand van de afgrond hebben gebracht.

Het belangrijkste probleem van ATAC is dat er de afgelopen tien jaar niet is geïnvesteerd in het bedrijf, zegt Eugenio Stanziale, voorzitter van vakbond voor vervoerspersoneel. "Er zijn nauwelijks nieuwe bussen aangeschaft en de bestaande bussen worden slecht onderhouden."

De bussen van ATAC zijn gemiddeld 15 jaar oud, de oudste van Europa, en regelmatig kapot. Volgens het servicecontract met de gemeente Rome moet ATAC per dag 1500 bussen op straat hebben, het bedrijf is blij als 1000 de remises verlaten.

Romeinen klagen dan ook steen en been over hun busmaatschappij. "Je kunt er niet van op aan", zegt een wat oudere vrouw, leunend tegen een kapotte rugleuning. "Ik ga dan ook bijna nooit met de bus."

"We moeten terug naar vroeger", valt een andere passagier haar bij. "Toen was er behalve de chauffeur ook een kaartjescontroleur op de bus. Zonder kaartje kwam je er niet in. Nu stapt iedereen maar de bus in en verliest het bedrijf geld."

In bijna 15 jaar is de totale schuld van ATAC opgelopen tot 1,3 miljard euro, waarvan 325 miljoen bij toeleveringsbedrijven. Eerder deze week besprak de gemeenteraad het concordato preventivo dat de gemeente vorige week met de crediteuren is overeengekomen. Een soort gemaskeerd faillissement.

ATAC heeft vier maanden de tijd om een nieuw plan en een gedetailleerde balans te presenteren. Op basis daarvan besluit de faillissementskamer van de rechtbank welke maatregelen genomen moeten worden.

Burgemeester Virginia Raggi van Rome heeft de Romeinen verzekerd dat het bedrijf in publieke handen blijft en dat er geïnvesteerd gaat worden.

Vakbondsman Stanziale heeft daar zijn twijfels over en is vooral bang voor de toekomst van de 11.000 werknemers. "Er wordt al gezegd dat tussen de 10 en 15 procent van het personeel boventallig is. Maar volgens mij zijn er genoeg aanknopingspunten om er een gezond bedrijf van te maken. Een goed management kan met ATAC geld verdienen."