Commissie-Samsom: Rijk moet meebetalen aan sanering Thermphos-terrein

Het Rijk, de provincie Zeeland en havenbedrijf Zeeland Seaports moeten de kosten voor de sanering van het terrein van de Vlissingse fosforfabriek Thermphos gelijk verdelen. Dat is het advies van de commissie-Samsom, die de problemen rond de ontmanteling van de fabriek onderzocht. Tot nu toe betaalde het Rijk nog niet mee aan de sanering.

"Om de impasse te beëindigen dient te worden afgestapt van de aanpak waarbij iedere partij het deel waarvoor zij verantwoordelijk is juridisch zoveel mogelijk tracht te beperken", zegt de commissie in de aanbevelingsbrief. "Succes is alleen mogelijk als vanaf nu door alle partijen gezamenlijk verantwoordelijkheid wordt genomen voor de volledige saneringsopgave."

Asbest

Ruim vijf jaar geleden ging de fabriek failliet, waardoor ruim 600 mensen kwamen op straat kwamen te staan. Toen de sanering van de grond rond het bedrijf begon, bleek het terrein ernstig vervuild te zijn met fosforslib, asbest en licht-radioactief materiaal. De kosten van de sanering worden geschat op 170 miljoen euro, terwijl de opbrengst van de boedel ongeveer 40 miljoen is.

Het geld voor de sanering was in 2016 op, maar het terrein was toen nog altijd niet schoon. De provincie Zeeland, toezichthouder van het terrein, en grondeigenaar Zeeland Seaports zijn het sindsdien niet eens over de verdeling van de opgelopen saneringskosten. Ondertussen betaalt de provincie 700.000 euro per maand aan het brandveilig houden van het terrein.

Complexe operatie

De commissie benadrukt dat de sanering een ingewikkelde operatie is. "Nergens ter wereld is een dergelijke sanering eerder verricht, althans niet met inachtneming van de strenge milieuregels zoals die in Nederland gelden."

"De sanering is daarbij nog verder bemoeilijkt, omdat voorafgaand aan en tijdens de afwikkeling van het faillissement van Thermphos operationele beslissingen zijn genomen die de sanering nog lastiger maakten. Zo zijn er extra afvalstoffen gegenereerd en is een verantwoorde verwerking daarvan door het abrupt stilleggen van de installaties, ernstig bemoeilijkt."