Hebben we in Nederland straks ook gekloonde huisdieren?

Je bent zo gek op je huisdier dat je die het liefst die altijd bij je zou willen hebben. Honden en katten kunnen best oud worden, maar na tien of vijftien jaar bestaat de kans dat het beestje overlijdt. In China wordt geëxperimenteerd met klonen en het genetisch aanpassen van het dier. Zodat je lievelingshond of -kat in bepaalde vorm voor je gevoel voortleeft.

Onlangs werd in China de genetisch gemodificeerde beagle Longlong gekloond. Medici hebben haar artrose gegeven, zodat er testen kunnen worden uitgevoerd. Het lab heeft dus deels een medisch doel. Daarnaast spreekt de directeur van het lab dus ook openlijk over klonen voor particulieren. Alsof het de normaalste zaak van de wereld is.

"Het staat natuurlijk buiten kijf dat de hond de beste vriend van de mens is en dat veel hondenbezitters er veel voor over zouden hebben om een 'reserve-exemplaar' van hun geliefde huisdier achter de hand te hebben", zegt Mi Jidong tegen correspondent Marieke de Vries.

Mag, maar niet voor privegebruik

Dat is China, hoe zit dat hier? "Klonen mag in Nederland wel, maar niet voor privégebruik", zegt Bernice Bovenkerk, universitair docent aan de Wageningen Universiteit en onder meer gespecialiseerd in dierethiek.

"In Nederland moet je een vergunning hebben om te mogen klonen. Als er een verzoek binnenkomt, legt de minister van Economische Zaken dat voor aan een speciale commissie. Die kijkt vervolgens of het nodig is om te klonen. En als het verzoek betrekking heeft op een huisdier, is de kans op een vergunning bijzonder klein."

Bovenkerk legt uit dat die commissie kijkt naar de gevolgen voor het welzijn en de gezondheid van een dier. "Om het onderzoek te doen zijn er veel dieren nodig, die worden allemaal opgeofferd voor dat kloondier. Daarnaast kan de ingreep waarbij de draagmoeder - het donordier - eicellen moet afstaan heel pijnlijk zijn. Ook vinden er veel miskramen plaats."

Bovenkerk wijst erop dat je bij het klonen geen kopie kunt krijgen. "De hond zal misschien op de andere lijken, maar kan verder heel anders zijn."

In het verleden is er in Nederland wel geëxperimenteerd met het genetisch modificeren van dieren. In de jaren 90 was stier Herman een bekend voorbeeld. Onderzoekers pasten één gen aan in de hoop dat zijn vrouwelijke nakomelingen een ontstekingsremmend eiwit zouden produceren.

"Daardoor ontstond veel onrust", zegt Michiel Korthals, emeritus hoogleraar aan de Wageningen Universiteit. "Het leidde er daarnaast toe dat er regels kwamen op dit gebied, die waren er tot dat moment niet."

Gewenning

Tegelijkertijd wijst Bovenkerk er wel op dat het ook een stuk gewenning kan zijn op termijn. Daarnaast staat het onderzoek in Zuid-Korea en in China niet stil. "Als het proces verder is geperfectioneerd en de dieren er minder last van hebben, komen we op een gegeven moment voor de vraag of we dit nog altijd niet willen. Daar kunnen we voor kiezen, maar de druk zal hoger worden."

Een vraag die ook op tafel ligt is of we ooit mensen kunnen klonen. "Daar heeft de VN zich over uitgesproken: het is wereldwijd verboden", zegt Korthals. "Het roept namelijk allemaal vragen op. Welke rechten heeft zo'n gekloond mens? Moet die luisteren naar wat zijn of haar origineel wil of heeft het een eigen wil?"