Rusland-correspondent David Jan Godfroid deed voor de NOS de afgelopen drie jaar verslag van de MH17-vliegramp en de nasleep ervan. Dit is zijn persoonlijke verslag van hoe hij deze periode beleefde.
17 juli 2014 staat ook in mijn geheugen gegrift. Of misschien beter: in mijn ziel gekrast. Het was het begin van de heftigste periode in mijn leven; een periode waarin het journalistieke werk in sneltreinvaart voortdenderde, terwijl ik de ene na de andere schok te verwerken kreeg.
Toen ik in Grabovo arriveerde, werden de laatste lichamen verzameld en afgevoerd. Het terrein waar het grootste deel van het vliegtuig en de inzittenden waren neergekomen, lag nog bezaaid met alles wat er in of aan een vliegtuig zit. Een stuk vleugel, stoelen, koffers, boeken, knuffels, schoenen, zonnebrillen, portemonnees, bikini´s, een schroefje en onduidelijke motoronderdelen.
In de dorpen rond Grabovo een zelfde beeld. Ik vond er een grammofoonplaat, iets wat leek op logboeken van de bemanning, reisgidsen, kleurboeken, T-shirts met een Amsterdam-logo en radio´s.
Landingsgestel
Ik was erbij toen er eindeloos werd gesteggeld over toegang tot het gebied van Nederlandse onderzoekers en toen die eindelijk toestemming kregen om hun werk te gaan doen. Ik was op het stationnetje van Torez, waar de lichamen in een trein waren geladen, terwijl zwaar bewapende separatisten toekeken en maakte het vertrek van die trein mee naar Charkov.
Ik volgde het onderzoek ter plaatse, zag de loods waar overblijfselen van vliegtuig en bagage werden opgeslagen en het in stukken zagen van het landingsgestel dat afgevoerd moest worden. De aankomst van de eerste slachtoffers in Nederland heb ik online kunnen terugzien.
Respectvol
Ik wil een speciaal woord wijden aan de mensen ter plaatse. Dan heb ik het niet over de leiding van de 'Volksrepubliek Donetsk', maar over de dorpelingen die ongevraagd een ramp over zich uitgestort kregen. Stel je dat eens voor. En over de mannen van het ministerie van noodsituaties, die respectvol, bekwaam en onvermoeibaar hebben gezwoegd om lichamen en lichaamsdelen, bagage en stukken vliegtuig te bergen.
Maar alles valt in het niet bij wat de nabestaanden te verwerken hebben gekregen en nog steeds krijgen. Zij verloren hun familieleden en vrienden in een conflict waar ze part noch deel aan hadden. Op een nauwelijks bereikbare plaats, waar een oorlog aan de gang was (en is).
Monument
De slachtoffers waren geen strijdende partij, ze waren niet ziek of levensmoe. Ze waren op weg naar hun vakantiebestemming, een bespreking, naar zaken, naar familie of wat dan ook. Tot ze uit de lucht werden geschoten.
Vanaf vandaag is er een monument voor hen. Ik hoop dat het hen kan helpen om die fatale 17 juli 2014 een plek in hun leven te geven.
