Lijstverbindingen voortaan niet meer mogelijk

Lijstverbindingen worden afgeschaft. Na de Tweede is ook de Eerste Kamer akkoord gegaan met een voorstel van minister Plasterk om de toedeling van restzetels te veranderen. Met de nieuwe wet is het niet langer mogelijk dat een partij voor de verkiezingen een lijstverbinding aangaat met een andere partij en daardoor kans maakt op een extra zetel.

Plasterk was zelf aanvankelijk niet voor afschaffing, maar hij diende toch een wetsvoorstel in, omdat de Tweede Kamer hem dat had gevraagd.

Tegenstanders van het systeem vinden dat lijstverbindingen het stelsel van evenredige vertegenwoordiging doorbreken en dat de uitslag er ook minder doorzichtig door wordt. Anderen benadrukken juist dat door afschaffing restzetels naar de grootste partijen gaan.

VVD voor, PvdA tegen

De Tweede Kamer steunde het plan begin dit jaar, vandaag schaarde ook de Eerste Kamer zich erachter. Regeringspartij PvdA stemde in beide Kamers tegen. Coalitiepartner VVD, de bedenker van de afschaffing, was beide keren voor.

Waarschijnlijk zijn bij de gemeenteraadsverkiezingen van volgend jaar maart lijstverbindingen al niet meer mogelijk. Een motie om inwerkingtreding van de wet uit te stellen tot na die verkiezingen, haalde het niet.

Bij de Tweede Kamerverkiezingen van dit jaar waren er nog wel lijstverbindingen, maar die hadden geen gevolgen voor de uitslag. Bij de verkiezingen van 2012 was dat wel het geval: door een lijstverbinding aan te gaan, haalden ChristenUnie en GroenLinks toen een extra zetel. De huidige GroenLinks-leider Klaver dankte zijn Kamerzetel in september 2012 aan een lijstverbinding met PvdA en SP.