EU gaat meer doen aan defensie, onder druk van Trump
De Europese Commissie wil veel meer geld uit gaan geven aan defensie. Vanaf 2021 moet ieder jaar 1 miljard euro vanuit Brussel worden besteed aan defensie. Het gaat vooral om onderzoeksgeld. Een gemeenschappelijk Europees leger blijft heel ver weg.
Twee weken nadat de Amerikaanse president Trump op bezoek was in Brussel, galmen zijn woorden nog na. Trump wil dat de EU-landen meer geld uitgeven aan defensie. Dat kan de Europese Commissie niet beloven, want daarvoor zijn de nationale regeringen verantwoordelijk. Toch wil ook de EU meer doen.
Gemeenschappelijke investeringen
"We doen nu alles 28 keer", zegt eurocommissaris Katainen. "Dat is zonde van het geld en leidt tot veiligheidsrisico's. Ook als iedereen wel meer spendeert aan defensie, is het nog steeds slim om meer samen te werken."
De Europese Commissie wil dat er meer gemeenschappelijk geïnvesteerd wordt in onderzoek naar defensie. Dat moet worden betaald uit de 1 miljard euro die vanaf 2021 jaarlijks beschikbaar is.
Landen moeten ook vaker gemeenschappelijk materieel inkopen. "Als tien landen satelliet-verbindingen willen kopen, dan kunnen ze dat beter gezamenlijk doen. Dan hebben ze een sterkere onderhandelingspositie en dat scheelt geld."
Geen Europees leger
Het defensie-geld is geen opmaat naar een gemeenschappelijk Europees leger, zegt de Europese Commissie. De EU is er niet om het Europees grondgebied te verdedigen, dat is aan de NAVO en aan de lidstaten.
Toch wordt in Brussel wel degelijk gesproken over een gemeenschappelijk Europees leger. Het is één van de drie toekomstscenario's die de Europese Commissie aan de landen voorlegt.
"Wij leggen de landen opties voor, het is uiteindelijk aan hen om te bepalen voor welke optie ze gaan", zegt buitenlandcoördinator Mogherini. In veel landen is er weerstand tegen één groot Europees leger, dus het lijkt onwaarschijnlijk dat de landen zullen kiezen voor die optie.
Minder militaire samenwerking kan volgens de Commissie niet. In de meest vrijblijvende toekomstscenario's werken landen nog steeds op vrijwillige basis samen. Een verdergaand plan is dat alle landen geld in een pot stoppen, om gezamenlijk aankopen te doen.
We hebben in de afgelopen zes maanden grotere stappen richting samenwerking gezet dan in de 50 jaar daarvoor.
De invloed van president Trump is in ieder geval voelbaar in Brussel. Europese landen weten dat ze niet persé op hem kunnen vertrouwen als ze militair onder druk worden gezet en dus willen ze hun eigen defensie meer op orde hebben. De weerstand tegen samenwerking neemt daardoor af.
Of zoals buitenlandcoördinator Mogherini het zegt: "We hebben in de afgelopen zes maanden grotere stappen richting samenwerking gezet dan in de 50 jaar daarvoor."
