Onrust Frans-Guyana houdt aan, Parijs stuurt delegatie
Het leven in Frans-Guyana, departement van Frankrijk en buurland van Suriname, is ontwricht door wegblokkades en stakingen. Na een algemene staking, maandag, worden er komende dag demonstraties verwacht tegen het beleid van de Franse regering.
De wegblokkades, die verkeer tussen de belangrijkste steden onmogelijk maken, worden dan tijdelijk opgeheven om de demonstranten gelegenheid te geven om op hun plaats van bestemming te komen.
De protesten begonnen vorige week toen een voorheen onbekend collectief van ‘Vijfhonderd Broeders tegen de Criminaliteit’ in actie kwam. De groep angstaanjagend uitziende mannen met bivakmutsen bleek een gevoelige snaar bij de bevolking geraakt te hebben, want al snel breidden de protesten zich uit naar vakbonden die de sociaal-economische problemen in het land aan de kaak willen stellen.
Air France en de regionale maatschappij Air Caraibes hebben hun vluchten geannuleerd. Ook de lancering van een Ariane-raket is afgelast.
Duivelseiland
Frans-Guyana (ruim een kwart miljoen inwoners) is vooral bekend door de lanceerbasis in Kourou en het Duivelseiland, waar het boek Papillon zich afspeelt. Het is doorgaans een slaperig landje zonder veel activiteiten. Omdat het een deel van Frankrijk is, zijn de lonen en uitkeringen aanzienlijk hoger dan in de omringende landen. Ook de medische zorg is er beter. Veel Surinamers, Haïtianen, Guyanezen en Brazilianen trokken de afgelopen decennia naar het stukje Europa in Zuid-Amerika.
Maar ook Frans-Guyana viel ten prooi aan de economische recessie, met als gevolg een toename van de criminaliteit, onder vooral de 'Nieuwe Frans-Guyanezen'. Vorige week omsingelden demonstranten een aantal consulaten van de betreffende landen en eisten het terugsturen van de gevangenen met Haïtiaanse, Surinaamse en Guyanese nationaliteit naar hun landen van afkomst.
De demonstranten vinden verder dat de regering in Parijs zich te weinig bekommert om de ontwikkeling van het departement op het Zuid-Amerikaanse continent. Een masterplan voor de ontwikkeling van het departement ligt al jarenlang in een Parijse bureaulade.
Slavenplantage
De Franse historica en politicologe Françoise Vergès zegt dat de onrust in Frans-Guyana al heel lang onderhuids aanwezig is. "Parijs heeft het gebied eerst gezien als slavenplantage, toen als gevangenis van Franse criminelen en nu als raketlanceerbasis. Er is nooit enig besef geweest dat het land zich zou moeten ontwikkelen."
Meer dan de helft van de jonge Frans-Guyanese beroepsbevolking is werkloos, de schooluitval is enorm en 30 procent van de bevolking ontbeert drinkwater en elektriciteit in hun huizen. De criminaliteit is er veel groter dan in Frankrijk. Het leven is er duurder en de salarissen lager. "Het is hoog tijd dat ze vanuit Parijs eens poolshoogte komen nemen over de verschillen tussen het Europese en het Zuid-Amerikaanse Frankrijk", zei de Frans-Guyanese senator Antoine Karam voor de lokale televisie.
De Franse premier Bernard Cazeneuve zegt nog deze week een ministeriële delegatie naar Frans-Guyana te sturen voor overleg. De minister voor Overzeese gebiedsdelen, Ericka Bareights, riep maandag op tot kalmte. Ze zei bereid te zijn naar Frans-Guyana af te reizen, maar niet te zullen onderhandelen met 'gemaskerde mannen', doelend op de '500 Broeders'. "Om te kunnen praten moeten we elkaar recht in de ogen kunnen kijken", aldus Bareights.