Eigen baas zijn en zelf bepalen wanneer je werkt. Zelfstandig ondernemerschap lijkt het recept voor een betere balans tussen werk en privé. Maar volgens promovenda Anne Annink is dat lang niet altijd zo.
Uit haar onderzoek, waarop ze promoveert aan de Erasmus Universiteit, komt naar voren dat zelfstandig ondernemers juist meer spanning ervaren in de verhouding tussen werk en gezin dan werknemers. Het verschilt wel per type zelfstandige.
Zo zijn ondernemers met een klantgerichte zaak minder tevreden. Last-minute opdrachten, onrealistische verwachtingen van de klant en het gevoel de klant altijd tevreden te moeten stellen leiden tot een slechtere werk-privébalans. Van de Nederlandse beroepsbevolking is bijna 17 procent zelfstandig ondernemer.
Noodgedwongen
Ook valt in het proefschrift te lezen dat zelfstandigen die noodgedwongen een eigen bedrijfje zijn begonnen ontevredener zijn met de balans dan ondernemers die een zaak starten omdat ze kansen zien.
Annink heeft ook internationale verschillen onderzocht en geconcludeerd dat hoe makkelijker het is om een bedrijf te runnen, hoe tevredener zelfstandigen zijn over hun werk-privébalans. Ook het kunnen terugvallen op een werkloosheidsuitkering draagt bij aan het welzijn van een ondernemer.
Verder valt op dat in landen die meer gelijkheid tussen man en vrouw nastreven de tevredenheid over werk en privé minder is. Vrouwelijke en mannelijke ondernemers hebben in deze landen soms het gevoel dat ze én een goede ondernemer én kostwinner én een goede ouder moeten zijn. Dat kan stress veroorzaken.
Verbeteren
Overheden moeten ondernemen makkelijker maken om de werk-privébalans te verbeteren, vindt Annink. "Het beginnen van een bedrijf, aanvragen van een vergunning, krijgen van financiering, belastingen, het kan allemaal eenvoudiger."
Ook moet de overheid verlof en kinderopvang flexibeler aanbieden, zodat het voor ondernemers makkelijker wordt om werk te combineren met een gezin. Ondernemers moeten zelf ook goed nadenken of ze wel eigen baas willen zijn. Om een goede balans te vinden moeten ze ook praktische en emotionele steun accepteren.