Een week president Trump: regeren in de hoogste versnelling
Donald Trump is nu een week president van de Verenigde Staten. Het moet voor hem een bijzondere week zijn geweest: ver weg van zijn vertrouwde kantoor en appartement in de Trump Tower, maar met meer invloed dan ooit.
Trump is vrijwel de hele week in Washington D.C. geweest. En hij heeft het druk gehad: de president heeft decreten getekend, ontmoetingen gehad met de top van het Amerikaanse bedrijfsleven, interviews gegeven én getwitterd. Het ging allemaal niet geruisloos. Dit was Trumps eerste week in office.
Dag 1: feest!
Het presidentschap van Donald Trump begon op 20 januari om 12.00 uur met de eedaflegging bij het Capitool, gevolgd door zijn eerste speech ("America First!"), de inaugurele parade en de traditionele bals. Trump zei achteraf dat hij had genoten van Inauguration Day.
Dag 2: protest en eerste relletje
Trump werd op de tweede dag van zijn presidentschap geconfronteerd met een megaprotest in Washington en andere steden. Alleen al in de Amerikaanse hoofdstad liepen naar schatting 500.000 mensen mee aan de 'Women's March'.
De betogers demonstreerden voor vrouwenrechten en meer gelijkheid. Volgens hen zijn die rechten in gevaar nu Donald Trump president is.
Bij de protesten was het aanzienlijk drukker dan bij Trumps inauguratie. Aan het einde van de zaterdag zorgde Trumps woordvoerder Sean Spicer voor een relletje, door te zeggen dat de inauguratie juist de drukst bezochte ooit was. "Punt uit", riep hij tegen verbouwereerde journalisten. Ook Trump zelf noemt berichten over de matige belangstelling voor zijn inauguratie "een leugen".
Dag 3: de dag van alternatieve feiten
De uitspraak van Spicer beheerste zondag de ochtendshows op de Amerikaanse televisie. Een van Trumps naaste adviseurs, Kellyanne Conway, antwoordde op kritische vragen dat Spicer "alternatieve feiten" had gepresenteerd. Die term bleef Trump en zijn team de hele week achtervolgen.
Zondag kwam er ook een Nederlands tintje aan Trumps presidentschap: het VPRO-programma Zondag met Lubach had voor de president een introductiefilmpje gemaakt over Nederland, "op een manier die hem het meest zal aanspreken". Het filmpje werd een wereldhit en is tientallen miljoenen keren bekeken.
Dag 4: de eerste echte werkdag
Maandag schakelden Trump en zijn team een tandje bij. Op zijn eerste volledige werkdag torpedeerde hij per decreet het handelsverdrag TPP en draaide de geldkraan dicht voor organisaties die abortus in het buitenland promoten of uitvoeren. Verder kondigde hij een vacaturestop af voor de federale overheid. Het beeld van Trump die in de Oval Office decreten tekent, zouden we deze week nog vaker gaan zien.
Dag 5: meer decreten, meer tegenstanders
Ook dinsdag nam Trump weer besluiten. Hij tekende decreten om de aanleg van twee omstreden oliepijpleidingen in het noorden van de VS te hervatten. De aanleg van de leidingen was een verkiezingsbelofte, maar dat maakte de woede van milieubewegingen er niet minder om. De Nederlandse ING Bank en ABN Amro, die het project meefinancieren, zitten naar eigen zeggen in hun maag met het project.
Trumps woordvoerder Sean Spicer deed ook weer van zich spreken: hij begon opnieuw over vermeende fraude bij de verkiezingen in november. "De president blijft daarin geloven", zei Spicer. Er zijn geen aanwijzingen voor fraude, toch komt er nu een onderzoek.
Dag 6: Don't mention the wall...
Het was een van de opvallendste verkiezingsbeloften van Trump: de bouw van een muur langs de grens met Mexico, waarvoor Mexico moet betalen. Woensdag zette hij zijn handtekening onder een decreet dat de bouw van de muur mogelijk moet maken. "De VS krijgt zo de controle terug over de grenzen", twitterde Trump.
De president gaf woensdag ook zijn eerste tv-interview, aan ABC News. Daarin zei hij dat hij openstaat voor marteltechnieken als verhoormethode voor terreurverdachten. "We moeten vuur met vuur bestrijden", zei hij. Zijn minister Mattis van Defensie voelt niets voor zulke methodes; Trump legt zich daarbij neer.
Dag 7: de eerste ontstemde regeringsleider
De Mexicaanse president Peña Nieto zou komende dinsdag naar Washington komen, maar heeft afgezegd vanwege Trumps plannen voor de muur. Trump had al gezegd dat Peña Nieto beter thuis kon blijven, als hij weigert om de muur te betalen.
Niet veel later opperde woordvoerder Spicer een invoerheffing van 20 procent voor goederen uit Mexico. Met de opbrengsten zou de muur kunnen worden betaald. Prima, zegt de Mexicaanse minister van Buitenlandse Zaken. "Want dan draaien de Amerikanen er zelf voor op."
Dag 8: May Day in Washington
Een week na zijn inauguratie ontving president Trump de eerste buitenlandse regeringsleider in het Witte Huis: de Britse premier May. Voor haar was het bezoek van groter belang dan voor Trump; May wil met oog op de naderende brexit de banden met de VS verstevigen. Na afloop benadrukten beide leiders hun goede onderlinge relatie.
Trump kwam ook nog even terug op de afgeblazen ontmoeting met zijn Mexicaanse collega. De twee hebben ruim een uur getelefoneerd, maar wat er precies is gezegd, is niet bekend. Morgen belt Trump met de presidenten Poetin en Hollande en met bondskanselier Merkel. Om met Sean Spicer te spreken: "We halen zo veel mogelijk uit de eerste week."
