Tien jaar iPhone: is de magie uitgewerkt?
Het is de bekendste presentatie die Apple ooit heeft gegeven. Op dinsdagmorgen 9 januari 2007 presenteert Steve Jobs een nieuw product. Hij doet dat door een inmiddels beroemde zin uit te spreken: "It’s a phone, an iPod and a internet communication device".
Het verandert Apple en de rest van de telefoonindustrie. Voordat de iPhone verkrijgbaar is, domineren telefoons met fysieke toetsenborden de markt. Nokia is heer en meester en qwerty-toetsenborden zijn de gewoonste zaak van de wereld. Apple pakt het anders aan.
De iPhone bestaat uit een aanraakscherm dat reageert op je vingers. Er zitten slechts vijf fysieke knoppen op, waaronder de bekende ronde thuisknop. Wil je de telefoon ontgrendelen? Dan moet je van links naar rechts vegen. Het 'swipen' wordt later een begrip.
De app-economie
De allereerste iPhone bevat nog geen apps van andere ontwikkelaars. Dat volgt een jaar later. Steve Jobs zag niet zoveel in zulke apps. Apps die werken op een website hebben de toekomst, denkt hij. Overgehaald door medewerkers presenteert hij in 2008 toch de App Store. Appwinkels bestaan dan al, maar geen is zo laagdrempelig en heeft zo’n groot bereik als die van Apple. Zo ontstaat de app-economie.
Vandaag de dag is de App Store nog steeds belangrijk, al is de app-economie wel van karakter veranderd. Het geld blijft binnenstromen, maar het is voor zelfstandige ontwikkelaars en kleine bedrijfjes minder makkelijk geworden om ervan te leven. Er zijn zoveel apps: hoe onderscheid je je daarin?
Daarnaast ontbreken er nog altijd bepaalde dingen, zoals de mogelijkheid voor gebruikers om betaalde apps te kunnen testen. En dat zit sommige ontwikkelaars niet lekker. Eind 2015 krijgt marketingbaas Phil Schiller de leiding over de appwinkel, hij moet de zorgen gaan wegnemen.
Geruzie met Google
Ook Google is in die periode bezig met een smartphone. De zoekgigant koopt in 2005 de basis van wat zijn mobiele besturingssysteem Android wordt. Het leidt tot spanningen tussen Steve Jobs en Google-topman Eric Schmidt, die in Apple's raad van commissarissen zit. Hij stapt op.
In de jaren daarna trekt Apple zich los van Google's diensten. Allereerst verwijdert het bedrijf de YouTube-app van iOS, die in de beginjaren standaard wordt meegeleverd. Maar de grote klap volgt in 2012. Tot dat moment wordt ook Google Maps standaard meegeleverd op de iPhone. Apple heeft een ander plan: een eigen kaartendienst.
Die wordt in het najaar van 2012 gelanceerd, maar is in eerste instantie een mislukking. Apple’s eigen kaartendienst is veel minder goed dan die van Google. Topman Tim Cook moet er zelfs zijn excuses voor aanbieden. Het is één van de pijnlijkste momenten die het bedrijf doormaakt.
Vlak voor de dood van Jobs wordt Tim Cook de nieuwe topman van Apple. Hij is alles wat Jobs niet is: rustig, veel minder charismatisch en hij geeft meer ruimte aan andere topmensen binnen het bedrijf.
De visie van Cook komt goed naar voren in januari 2016. Dan vraagt de FBI Apple om de iPhone 5c van terrorist Sayed Farook te kraken. Hij doodt in december 2015 veertien mensen in het Californische San Bernardino. Apple zegt dat dat niet kan: de versleuteling is te sterk. De FBI zet door. Er staat mogelijk waardevolle informatie op het toestel.
De opsporingsdienst stapt naar de rechter, met het verzoek Apple te dwingen een aangepaste versie van iOS te maken waarbij de versleuteling is verzwakt. Apple weigert, omdat dit een gevaar kan opleveren voor gebruikers. Daarnaast is de kans aanwezig dat landen als Rusland en China hetzelfde gaan vragen. Dat wil Apple niet. Uiteindelijk lost de FBI het eigenhandig op, naar verluidt met hulp van het Israëlische bedrijf Cellebrite.
Een luxeprobleem
De iPhone levert Apple ook een luxeprobleem op. Het toestel doet het zo goed - het zorgt voor een recordwinst in 2014 van 18 miljard dollar - dat Apple er voor zijn succes grotendeels van afhankelijk wordt. De iPad en de Apple Watch, die na de iPhone worden aangekondigd, zijn ook successen, maar niks kan de iPhone evenaren.
Daarnaast lijkt de magie van de iPhone te zijn uitgewerkt. Het afgelopen jaar werden er minder toestellen verkocht en zag Apple zijn winst voor het eerst in 13 jaar dalen. Nu heeft Apple nog altijd niet te klagen, maar de druk op de fabrikant wordt wel groter.
Er gaan geruchten dat Apple, ter gelegenheid van het 10-jarige bestaan van zijn telefoon, de boel flink wil opschudden dit najaar met de iPhone 8. Volgens sommigen is dat hard nodig.