Bewoners Slotermeer appen over gezond en ongezond gedrag
Wat is een gezonde wijk? En hoe zouden we de wijk gezonder kunnen maken? De antwoorden op die vragen komen dit keer niet van experts, maar van bewoners van de Amsterdamse wijk Slotermeer. Daar draait nu een paar maanden het project "Kijk! Een gezonde wijk". Centraal staat bij het project een voor en door bewoners ontwikkelde smartphone-app.
"Het is voor ons een unieke manier van werken", zegt projectleider Elise van Kempen van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). "We laten het initiatief nu veel meer bij de bewoners van de buurt. Het gaat om hun beleving."
De resultaten van het project worden bijvoorbeeld gebruikt om te bepalen waar een bankje moet worden geplaatst of waar prullenbakken nodig zijn.
Gezondheid
Met de app in de hand kunnen bewoners (on)gezond gedrag in hun wijk registreren. Wordt een trapveldje bijvoorbeeld gebruikt om te voetballen, of om te roken? Ook worden er in de app specifieke vragen gesteld over hoe de mensen dat deel van de wijk ervaren.
Bewoners zijn ook betrokken bij het opstellen van die vragen. Lea den Broeder, werkzaam voor het RIVM en de Hogeschool van Amsterdam (HvA): "We hebben diverse bijeenkomsten met buurtbewoners georganiseerd. Daar lieten we ze met elkaar in discussie gaan. Belangrijkste vraag: wat vinden zij nou onder gezondheid vallen?"
Sommige mensen noemden eenzaamheid als thema. "Dat is in deze buurt een veel groter probleem dan in andere delen van Amsterdam", zegt Den Broeder. "Dan worden plekken om elkaar te ontmoeten heel belangrijk, zeggen de bewoners."
Je ziet hier heel vaak jongeren op straat chips of patat eten. Dat is echt niet gezond.
Eenzaamheid is niet het enige 'gezondheidsprobleem' in Slotermeer. De wijk in Amsterdam Nieuw-West heeft een kleine 20.000 inwoners en stond in het rijtje van de Vogelaarwijken. Overgewicht komt hier ook vaak voor, merkte buurtbewoonster Renita toen ze met de app in de hand een rondje door haar wijk liep. "Je ziet hier heel vaak jongeren op straat chips of patat eten. Dat is echt niet gezond. Als je erop gaat letten hoe vaak je dat ziet, is het best wel schrikken."
"Door de app gaan bewoners veel bewuster om met het begrip gezondheid", merkt Dick Glastra van Loon. Hij is directeur van de stichting Eigenwijks en doet namens de bewoners mee met het project. "Vraag je bijvoorbeeld: 'wat vind je van het obesitas-probleem?' dan valt het stil. Maar door dit project worden ze erop gewezen, ze zien het zelf en ervaren het ook. Dan gaat het ook leven."
Laagdrempelig
In het bestuur van het stadsdeel waar Slotermeer onder valt, is enthousiast gereageerd op de eerste uitkomsten van het project. "Bij het bedenken hoe de buurt eruit moet zien, is dit echt waardevolle input", zegt Achmed Baâdoud (PvdA), voorzitter van bestuurscommissie Amsterdam Nieuw-West.
"Natuurlijk zal ook de reguliere inspraak blijven, maar dit is een hele mooie aanvulling. Zo'n app is een laagdrempelige manier van democratie. Je krijgt interactie tussen bewoners en bestuurders. Zo kan ook het vertrouwen in de politiek toenemen. Je zou de app een nieuwe vorm van democratie kunnen noemen."
Het project loopt zeker nog een jaar in Amsterdam. Volgens de projectleiders van het RIVM smaakt het naar meer. Lea den Broeder: "We hebben hier getest hoe we met bewoners een buurt kunnen beoordelen op gezondheid. Dat zou op veel meer plaatsen gedaan kunnen worden, eigenlijk in het hele land."