Afschaffen fossiele brandstoffen? We zien urgentere problemen
Maar weinig Nederlanders noemen klimaatverandering als hun gevraagd wordt naar maatschappelijke problemen. We maken ons vooral zorgen over andere zaken, blijkt uit een vierjaarlijks onderzoek naar burgerperspectieven van het Sociaal en Cultureel Planbureau.
In een enquête vroeg het SCP onder meer wat mensen op dit moment als grootste maatschappelijke problemen zien. Daaruit blijkt dat Nederlanders nu vooral met immigratie en integratie in hun maag zitten. Slechts 2 procent van de ondervraagden begint uit zichzelf over het klimaat, energie of duurzaamheid.
Nederland scoort met slechts 6 procent hernieuwbare energie ver onder het Europese gemiddelde. Dat ligt op 16 procent.
Desgevraagd vindt de helft wel dat Nederland het gebruik van fossiele brandstoffen als benzine, kolen en gas sneller kan verminderen dan nu het geval is. Als reden daarvoor noemen de respondenten vooral dat deze brandstoffen opraken en we voor de toevoer daarvan nu te veel afhankelijk zijn van onbetrouwbare landen.
Twijfels
Opvallend is dat met klimaatverandering veel minder een link wordt gelegd. Slechts 41 procent van de ondervraagden denkt dat het gebruik van fossiele brandstoffen zorgt voor opwarming van de aarde. Ongeveer evenveel mensen weet het niet of is neutraal, de rest is het daarmee oneens.
Als alternatief voor gas en kolen is zonne-energie een stuk populairder dan windenergie. Er is vooral veel verzet tegen windmolens, omdat mensen ze lelijk vinden en bang zijn voor geluidsoverlast. Nederland telt zo'n 140 actiegroepen en belangenverenigingen die zich tegen windmolens op land verzetten, en ook tegen windturbines op zee is veel protest.
Dat Nederland in Europa achterblijft stelt de overheid voor een groot probleem, aldus SCP-onderzoeker Andries van den Broek. Nederland heeft namelijk als doel om in 2050 zeker 80 procent minder broeikasgassen uit te stoten dan in 1990. Van den Broek: "Voor dat plan moet er nog heel wat windenergie gerealiseerd worden."
Trump-aanhang
Bijna niemand van de ondervraagden heeft veel vertrouwen in de informatie die ministeries en andere overheidsinstellingen over energie en beleid verstrekken. Een minderheid heeft tamelijk veel vertrouwen, een meerderheid weinig tot geen. Ook tegenover wetenschappers zijn mensen argwanend: een op de vijf heeft weinig of helemaal geen fiducie in informatie van wetenschappelijke instellingen.
Ondertussen hebben Nederlandse klimaatsceptici de wind in de rug nu Donald Trump de Amerikaanse verkiezingen heeft gewonnen, denkt het SCP. Trump heeft al laten weten dat hij van het klimaatakkoord van Parijs af wil, en noemde de menselijke invloed op het klimaat eerder een 'Chinese hoax'. Wel heeft hij zijn toon inmiddels wat gematigd.
Het SCP ziet het enthousiasme onder Nederlanders voor een overgang naar hernieuwbare energiebronnen niet snel toenemen. "Zolang wetenschappers en andere instanties rondom dit thema geen onbetwist vertrouwen genieten bij een ruime meerderheid van de bevolking, zal de urgentie voor de energietransitie deels betwist blijven."