De PVV wil een bindend referendum naar Zwitsers model. Partijleider Wilders vindt dat er vier keer per jaar een volksraadpleging moet kunnen worden gehouden. Volgens hem is dat goed voor de democratie. Dat er een bindend referendum moet komen, stond al in het verkiezingsprogramma. De PVV komt nu met meer details.
In Nederland bestaat sinds vorig jaar al een raadgevend referendum. Bij die methode kan een net aangenomen wet aan de bevolking worden voorgelegd. Dat is tot nu toe één keer gebeurd: bij de goedkeuring van het samenwerkingsverdrag met Oekraïne. Maar kabinet en Kamers hoeven de uitslag van dit type volksraadpleging niet over te nemen.
Is al een voorstel
Verder is er ook al een voorstel voor een bindend referendum. Een plan daarvoor van PvdA, D66 en GroenLinks is aangenomen door Tweede en Eerste Kamer, maar omdat het om een Grondwetswijziging gaat, moeten beide Kamers er nog eens voor stemmen en dan met een tweederdemeerderheid. Ook in dat geval gaat het om het terugdraaien van een al aanvaarde wet. Verschil met het raadgevend referendum is dat de politiek zich aan de uitslag moet houden.
Het plan van de PVV gaat verder: Wilders wil dat de bevolking zelf een onderwerp kan bedenken en zich dus niet tot wetten hoeft te beperken. In beginsel zou het referendum overal over mogen gaan. Hij noemt als voorbeeld het opzeggen van het lidmaatschap van de EU.
In Zwitserland zijn er onder meer al referenda geweest over minaretten en over een basisinkomen. "Als je maar 100.000 handtekeningen verzamelt in achttien maanden tijd, dan kan het in principe." Wilders wijst erop dat er natuurlijk wel uitzonderingen zijn: "In Zwitserland mag je bijvoorbeeld niet vragen om met een ander land in conflict te gaan".
Grondwet
Als burgers zich voor een bepaalde maatregel uitspreken, zou dat meteen in de grondwet moeten worden opgenomen. Volgens Wilders heeft de bevolking steeds minder vertrouwen in de politiek en herkennen mensen zich niet in de beslissingen van de Kamer.
De PVV vindt dat het referendum in Zwitserland goed werkt en dat politici anders te werk gaan als ze weten dat de bevolking hen kan corrigeren. Wilders wil niet bij voorbaat zeggen dat hij van een bindend referendum een breekpunt maakt bij eventuele onderhandelingen in de formatie.
