NOS NieuwsAangepast

Verkiezingen VS: handelsverdragen zijn onze reddingsboei

  • Arjen van der Horst

    Correspondent Verenigde Staten voor NOS en Nieuwsuur

  • Arjen van der Horst

    Correspondent Verenigde Staten voor NOS en Nieuwsuur

Kenneth Wunderlin geeft het grif toe. Het is niet makkelijk boer te zijn in Wisconsin anno 2016. "De melkprijzen zijn de afgelopen jaren op en neer gestuiterd. Het afgelopen anderhalf jaar moesten we zelfs toeleggen op de melkprijs."

Wunderlins familie boert al generaties lang in de glooiende, groene heuvels rond Livingston in Wisconsin, een landbouwstaat in het Midwesten. Ingeklemd tussen uitgestrekte maisvelden laat Wunderlin zijn 120 melkkoeien grazen in de weilanden die bij zijn boerderij horen. "Wij vormen de grootste industrie in Wisconsin", zegt hij met enige trots.

De 63-jarige boer volgt de Amerikaanse presidentsverkiezingen op de voet. Een van de prominentste campagnethema’s in 2016 zijn internationale handelsverdragen. President Obama onderhandelt op dit moment met Europa over het omstreden TTIP-verdrag. De onderhandelingen over TPP, een verdrag met landen aan de Stille Oceaan, zijn in de laatste fase beland.

Door handelsverdragen overleven we in moeilijke tijden als deze.

Boer ​Kenneth Wunderlin

Die verdragen kunnen grote gevolgen hebben voor boeren als Kenneth Wunderlin. Wisconsin is een zuivelstaat bij uitstek. Het is de grootste producent van kazen in Amerika en de op-een-na grootste melkproducent (Californië is nummer één). Jaarlijks exporteren de boeren in Wisconsin voor een miljard dollar aan zuivelproducten naar het buitenland.

"Handelsverdragen zijn onze reddingsboei. Hiermee overleven we in moeilijke tijden als deze", stelt Wunderlin. Hij wijst op NAFTA, het handelsverdrag tussen Amerika, Canada en Mexico. "In 2000 was er nauwelijks handel in zuivelproducten tussen de Verenigde Staten en Mexico. Nu exporteren Amerikaanse boeren jaarlijks een miljard aan producten naar Mexico.”

'Handelsverdragen zijn onze reddingsboei'

Felle tegenstander

De vraag is of de opvolger van Obama de onderhandelingen over de nieuwe handelsverdragen doorzet. De Republikeinse presidentskandidaat Donald Trump is een felle tegenstander van zowel TTIP als TPP. Hij wil zelfs het bestaande NAFTA-verdrag aanpassen. In zijn ogen verliest Amerika miljoenen banen door deze deals.

Ook zijn rivaal Clinton heeft twijfels. Als minister van Buitenlandse Zaken maakte ze zich nog hard voor TPP, maar tijdens de verkiezingscampagne liet ze weten dat ze het conceptverdrag in zijn huidige vorm niet langer kan steunen.

Wunderlins stem staat al vast: hij kiest voor Clinton. Ook al heeft Clinton twijfels over de nieuwe handelsverdragen, toch beschouwt hij haar als grotere voorstander van handel dan Trump. "Ik heb uiteindelijk meer vertrouwen in Clinton."

Ik heb niets tegen buitenlandse handel, zolang het maar goed is voor de mensen die op het land werken.

Boer Jim Goodman

Niet elke boer in Wisconsin deelt die opvatting. Neem Jim Goodman, een biologische veeboer uit Sauk County. Hij produceert en verhandelt zijn biologische zuivelproducten in de regio, dus hij is niet afhankelijk van de buitenlandse markt. Toch vreest hij nieuwe handelsverdragen als TPP.

“Ik heb niets tegen buitenlandse handel, zolang het maar goed is voor de mensen die op het land werken. Maar vaak hebben die verdragen het tegengestelde effect. De prijzen voor onze producten gaan omlaag, net als de lonen voor de kleine boeren en landarbeiders."

Gesloten deuren

Hij maakt zich vooral zorgen over TTIP, het verdrag met de Europese Unie. "De onderhandelingen vinden plaats achter gesloten deuren, we weten nauwelijks wat er in het verdrag komt te staan. Met zoveel geheimzinnigheid zie je vaak dat de grote landbouwcorporaties en lobbyisten aan de haal gaan met het verdrag, met alle gevolgen voor de kleine boeren, consumenten en voedselveiligheid.”

Hij reisde daarom eerder dit jaar af naar Brussel om zijn steun te betuigen aan demonstrerende Europese boeren. "Ik merk dat zij dezelfde zorgen hebben als ik.”

  • NOS/Arjen van der Horst
    Kenneth Wunderlin
  • NOS/Arjen van der Horst
    De boerderij van Kenneth Wunderlin
  • NOS/Arjen van der Horst
  • NOS/Arjen van der Horst
    Biologische boer Jim Goodman
  • NOS/Arjen van der Horst
    De boerderij van Jim Goodman
  • NOS/Arjen van der Horst

Jim Goodman vindt een medestander in Donald Trump. Toch heeft hij diepe twijfels over de Republikeinse presidentskandidaat. "Dat is zo’n beetje het enige standpunt wat ik met hem deel. Maar ik snap eigenlijk niet waarom hij tegen is. Die man is multimiljonair. Hij is rijk geworden door internationale handelsverdragen."

Trump krijgt zijn stem niet, maar Clinton evenmin. "Ik vertrouw haar niet. Ze zegt dat ze tegenstander is van TPP, maar dat deed ze alleen onder druk van Bernie Sanders. Ik denk dat ze straks wel weer gaat bijdraaien en alsnog voorstander wordt."

Op wie stemt hij dan wel? "Helemaal zeker ben ik nog niet, maar ik denk dat ik op Jill Stein zal stemmen, de presidentskandidaat van de Groene Partij."

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl