Nieuwe politieke jaar in teken van verkiezingen

Dinsdag begint de Tweede Kamer aan een nieuw politiek jaar. Een bijzonder jaar, dat helemaal in het teken staat van de verkiezingen op 15 maart 2017.

Veel partijen staan al te trappelen. Het ene na het andere verkiezingsprogramma ziet het licht. En er zijn zelfs al een paar kandidatenlijsten klaar. Dat is uitzonderlijk vroeg, met nog ruim een half jaar te gaan.

Welke verkiezingsprogramma's liggen er al?

- 50Plus Dus! Het programma van de ouderenpartij werd op 22 augustus als eerste gepresenteerd. 50Plus heeft als belangrijkste punten: de pensioenleeftijd moet weer terug naar 65 jaar en er mag niet meer worden gekort op de pensioenen, die moeten weer geïndexeerd worden.
- De PVV publiceerde een paar dagen later Nederland weer van ons! Het was de eerste keer dat een partij zijn programma via Facebook uitbracht. Het is bovendien heel kort: het past op één A4-tje. De PVV wil alle asielzoekerscentra, moskeeën en islamitische scholen sluiten, en een verbod op de Koran.
- D66 kwam met het aanzienlijk dikkere Samen sterker - kansen voor iedereen (230 pagina's). Het is naar eigen zeggen een optimistisch, niet-populistisch programma. D66 wil meer vaste banen, beter onderwijs, een schonere economie en meer diversiteit.

Zijn er al partijen die hun kandidatenlijst rond hebben?

De SP is de eerste die zijn lijst rond heeft. De partij maakte afgelopen maandag vijftig namen bekend.

De hoogste nieuwkomer is Lilian Marijnissen, de dochter van ex-partijleider Jan Marijnissen. Zij staat op de derde plaats, na lijsttrekker Emile Roemer en Kamerlid Renske Leijten.

Het CDA komt dinsdag met zijn kandidatenlijst. De partij heeft al laten weten dat alle dertien leden van de huidige Tweede Kamerfractie erop staan.

Wie zijn de lijsttrekkers?

Andere partijen zijn nog niet zo ver, maar van de meeste is al wel bekend wie de lijsttrekker wordt. Er zijn maar weinig nieuwe gezichten ten opzichte van vier jaar geleden.

- Premier Mark Rutte wordt voor de vierde keer lijsttrekker van de VVD.
- PvdA-leider Diederik Samsom wil dat er een lijsttrekkersverkiezing komt. De kans bestaat dat vicepremier Lodewijk Asscher hem gaat uitdagen. Mogelijk stelt ook Europarlementariër Paul Tang zich kandidaat.
- Bij de SP komt Emile Roemer voor de derde keer op nummer 1.
- CDA-leider Sybrand van Haersma Buma is als enige al officieel tot lijsttrekker gekozen. Hij trekt de kar voor de tweede keer.
- De PVV gaat uiteraard onder Geert Wilders verder. Hij is de partijleider en het enige lid van de vereniging Partij voor de Vrijheid. Het worden de vierde verkiezingen voor Wilders en zijn partij.
- D66-leider Alexander Pechtold wordt voor de vierde keer lijsttrekker van D66. Hij heeft laten weten dat hij opstapt als zijn partij niet deelneemt aan het volgende kabinet.
- Gert-Jan Segers wordt voor het eerst lijsttrekker van de ChristenUnie. Hij volgde vorig jaar fractievoorzitter Arie Slob op, die bij de vorige verkiezingen op de eerste plaats stond.
- Partijleider Jesse Klaver wordt voor het eerst lijsttrekker voor GroenLinks. Hij volgde vorig jaar fractieleider Bram van Ojik op.
- Partijleider Kees van der Staaij zal voor de derde keer de lijst van de SGP trekken.
- Bij de Partij voor de Dieren is Marianne Thieme voor de vijfde keer lijsttrekker. Zij leidt de partij van begin af aan.
- 50Plus wordt opnieuw geleid door Henk Krol. Hij was bij de vorige verkiezingen ook lijsttrekker, maar is tussentijds een poosje weggeweest omdat hij in opspraak raakte.

De verkiezingen leven nu al zo, omdat het alweer lang geleden is dat we een nieuwe Tweede Kamer mochten kiezen. De vorige keer was september 2012, vier jaar geleden. Omdat Tweede Kamerverkiezingen bij voorkeur in het voorjaar worden gehouden is er nog een extra half jaar bijgekomen.

Bovendien lijkt het er sterk op dat het kabinet-Rutte II de hele kabinetsperiode gaat uitzitten. De vorige kabinetten kwamen steeds voortijdig ten val, waardoor de verkiezingen snel moesten worden georganiseerd en er minder tijd was om campagne te voeren. Nu we vier jaar hebben moeten wachten, lijkt iedereen te trappelen van ongeduld.