Links: Eunuchs in Mumbai (2016) - Rechts: Sir Peter Lely, Two Ladies of the Lake Family (ca. 1660)
NOS Nieuws

Tate Britain koppelt historische schilderijen aan actuele nieuwsfoto's

  • Tim de Wit

    Correspondent Groot-Brittannië

  • Tim de Wit

    Correspondent Groot-Brittannië

Kunstmatige intelligentie is tot steeds meer in staat, bewijst de nieuwste tentoonstelling Recognition in museum Tate Britain in Londen. Een nieuw programma is in die tentoonstelling elke dag bezig om actuele nieuwsfoto’s te koppelen aan schilderijen uit de eigen collectie van het museum. Dat levert fascinerende combinaties op.

Het programma is in staat om gezichten, emoties, voorwerpen, huidskleur en omgevingen te herkennen. Vervolgens zoekt het tussen de tienduizenden gedigitaliseerde schilderijen naar een match.

De Egyptische generaal Sisi bijvoorbeeld, die een erewacht van militairen inspecteert tijdens een staatsbezoek aan India, koppelt het computerprogramma aan het schilderij Chairing the Member (1928) van Benjamin Robert Haydon. Daarin staan drie militairen met de rug tegen de muur. In houding, kleuren en uitstraling vertonen de militairen in beide afbeeldingen verrassende overeenkomsten.

Generaal Sisi en Britse militairen van lang geleden

Of neem een foto van een bouwproject in Singapore, in de buurt van de luchthaven Changi. De foto is een paar weken geleden genomen door een fotograaf van Reuters. Het computerprogramma vond een duidelijke match met een industrieel landschap van L.S. Lowry uit 1955:

Links: Bouwproject in Singapore (2016) - Rechts: L.S. Lowry, Industrial Landscape (1955)

"Het maakt dat je anders kijkt naar foto’s uit onze tijd. Tegelijkertijd bekijken we ook schilderijen uit het verleden door de lens van vandaag", zegt Angelo Semeraro van Fabrica, een van de bedenkers van het programma. "Ineens ontdek je overeenkomsten die je anders nooit waren opgevallen. We hebben de perceptie dat alles wat vandaag gebeurt, nooit eerder is gebeurd. We willen laten zien dat heden en verleden met elkaar zijn verweven."

De computer is getraind in het herkennen van vreugde en verdriet.

Dave Coplin van Microsoft

In een speciale ruimte van het museum komen op een gigantische muur voortdurend nieuwe afbeeldingen voorbij waar het programma mee aan de slag gaat. De software is transparant, zodat de machine tijdens het matchen projecteert welke stappen het zet.

Je ziet hoe het leeftijden schat van de afgebeelde personen, hoe het huidskleuren vergelijkt en de uitdrukkingen van de gezichten categoriseert. Vrolijk of droevig bijvoorbeeld.

Herkennen van emoties

“In slechts enkele nanoseconden gaan we nu door een collectie van vijftigduizend schilderijen heen”, zegt Dave Coplin van Microsoft, een van de ondersteuners van het project. “Deze computer is getraind in het herkennen van vreugde op afbeeldingen, of verdriet. Dat was tot enkele jaren geleden ondenkbaar. De ontwikkeling op het gebied van kunstmatige intelligentie gaat razendsnel.”

Links: vakantiegangers in Archachon, Frankrijk (2016) - Rechts: Henry Scott Tuke, August Blue (1893-4)

Drie maanden lang bestudeert Recognition actuele foto’s van persbureau Reuters. Bezoekers van Tate Britain kunnen live meekijken naar de bevindingen. Dat kan ook online.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl