'Afgedankte telefoons zijn de donkere kant van telecomsector'
In Afrika belanden jaarlijks honderden miljoenen kapotte mobiele telefoons op de vuilnisbelt. Dat leidt niet alleen tot vervuiling en gezondheidsschade, maar ook tot verlies van kostbare metalen zoals goud, zilver en ijzer. Zonde, vindt de Nederlandse onderneming Closing The Loop. Het bedrijf koopt al jaren mobieltjes op in ontwikkelingslanden en laat deze recyclen in Europa.
Inmiddels heeft Closing The Loop een mijlpaal bereikt: de miljoenste telefoon is binnen. Maar dat is een druppel op een gloeiende plaat: jaarlijks worden meer dan twee miljard mobiele telefoons geproduceerd. Hoewel exacte cijfers ontbreken, zijn experts het erover eens dat nog altijd maar een zeer klein deel van het elektronisch afval wordt hergebruikt.
Dat zijn de donkere kanten van de telecomsector.
In 2013 werd maar 3 procent van de in Afrika verkochte telefoons retour genomen. Dat komt mede doordat ontwikkelingslanden niet beschikken over goede recycling-faciliteiten. Afgedankte mobiele telefoons worden vaak gedumpt en soms zelfs in de open lucht verbrand.
"Dat zijn de donkere kanten van de telecomsector", zegt Joost de Kluijver van Closing the Loop. "Deze tak van industrie is totaal niet schoon. Wij spreken producenten als Samsung en Microsoft daar op aan. Het is de bedoeling dat de sector circulair wordt en dat grondstoffen opnieuw worden gebruikt. Dan kunnen we iedereen blij maken."
Blij met miljoenste
In ieder geval zijn inmiddels een miljoen afvaltelefoons opnieuw gebruikt. De Kluijver ziet dat het langzaam de goede kant opgaat. Hij zegt dat dat komt doordat zijn bedrijf niet alleen een probleem signaleert, maar ook een oplossing aandraagt.
De Kluijver zegt dat de onderneming banen creëert met afval. "Wij stellen arme mensen in staat hun afval te recyclen én er geld aan te verdienen. Een win-win voor alle partijen." Het concept slaat aan. Closing the Loop is nu actief in onder meer Kameroen, Malawi, Nigeria, Uganda en Zuid-Afrika.
Grondstoffen recyclen
In Afrika zijn de problemen met dit afval groot, maar ook in eigen land kan nog wel één en ander worden verbeterd. Uit cijfers van Milieu Centraal blijkt dat zeker nog drie miljoen mobieltjes in lades liggen te verstoffen. "Dat is zonde. Die telefoontje bevatten grondstoffen die goed opnieuw gebruikt kunnen worden", zegt Mariken Stolk van Milieu Centraal.
"Het is belangrijk dat de grondstoffen uit telefoons gerecycled worden", zegt Stolk. "Daarom vragen wij mensen om hun oude mobieltje naar een inzamelpunt te brengen. Daar zijn er heel veel van in Nederland." Volgens Stolk gooit nog zo'n 15 procent van de Nederlanders hun telefoontje gewoon bij het huisvuil. "Dat is helemaal zonde. Want dan kan er sowieso niets meer mee worden gedaan."