EK 1988: Oranje bevrijdt Nederland met eerste titel
Vanavond begint in Frankrijk het EK voetbal. Dagelijks blikt de NOS vooruit met een willekeurige greep uit de roemrijke historie. Vandaag: het EK van 1988, het EK van Oranje.
Zelden zal de toekenning van een groot sportevenement voor zo veel discussie in het toegewezen land zelf hebben gezorgd als in 1985. West-Duitsland komt uit de bus als gelukkige voor het EK 1988, maar met de clausule dat er niet in Berlijn gespeeld zal worden. Diverse Oostbloklanden willen daar beslist niet voetballen.
Een felle discussie barst los in Duitsland en zelfs bondskanselier Helmut Kohl dreigt het toernooi links te laten liggen. Maar het is allemaal tevergeefs. Het toernooi komt wel naar West-Duitsland en niet naar Berlijn. En zo kan het gebeuren dat veertien jaar na het WK van 1974 Duitsland opnieuw oranje kleurt.
Met het verschil dat Nederland nu wél met de hoofdprijs zal terugkeren.
Sovjet-Unie klopt Frankrijk
De kwalificatie voor het EK is in een nieuw jasje gegoten. Ditmaal wordt er geloot volgens een plaatsingssysteem, waarbij rekening wordt gehouden met eerdere resultaten. De groepsduels leveren over het algemeen de verwachte winnaars op.
Alleen in groep 3 redt favoriet en titelverdediger Frankrijk het niet. De Fransen beginnen met 0-0 op IJsland en verliezen vervolgens thuis van de Sovjet-Unie. Die klap komen ze niet meer te boven en de Sovjets gaan dan ook naar Duitsland.
De kwalificatie van Nederland hangt aan een zijden draadje als de thuiswedstrijd tegen Cyprus (8-0) wordt verstoord door een rookbom. De UEFA straft Nederland door de uitslag om te zetten in 3-0 voor Cyprus. In hoger beroep wordt de straf verminderd tot 'overspelen zonder publiek'. Dat duel wint Nederland waardoor internationale topspelers als Marco van Basten, Ruud Gullit, Frank Rijkaard en Ronald Koeman eindelijk naar een groot toernooi mogen.
Denen benadeeld
In groep 1 zijn West-Duitsland, Italië, Spanje en Denemarken ingedeeld. De Denen worden in de eerste wedstrijd tegen Spanje ernstig benadeeld door scheidsrechter Bep Thomas, die een Spaans buitenspeldoelpunt goedkeurt. Maar zowel Spanje als Denemarken moet het uiteindelijk in de poule afleggen tegen de Duitsers en de Italianen.
Groep 2 begint met verrassingen. Hoewel Nederland aandringt, slaagt Sovjet-Unie erin om een 1-0 voorsprong vast te houden. Zo mogelijk nog groter is de surprise bij Engeland tegen Ierland. Al na zes minuten komen de Ieren op voorsprong en die geven ze niet meer uit handen.
Bankzitter Van Basten
Marco van Basten, aan het EK begonnen als bankzitter, wordt na de nederlaag gepromoveerd tot basisspeler. Tegen Engeland wankelt Oranje in de eerste helft, maar het houtwerk voorkomt een achterstand. Vlak voor rust maakt Van Basten zijn eerste treffer van het toernooi. Engeland komt nog langszij via Bryan Robson, maar weer twee treffers van Van Basten bezegelen het lot van de Engelsen: zij kunnen naar huis.
Omdat de Russen gelijkspelen tegen de Ieren, zijn zij zeker van de halve finales. Ierland heeft aan een remise tegen Nederland voldoende om in het toernooi te blijven. En dat puntje lijkt er te komen. Totdat Wim Kieft de bal 'per ongeluk' tegen zijn hoofd krijgt, acht minuten voor het einde. Oranje door naar de halve finales, waar aartsrivaal West-Duitsland wacht.
Kaviaar klopt pizza
De andere halve finale gaat tussen Italië en de Sovjet-Unie. De Russen laten zien dat de uitschakeling tegen België op het WK van 1986 een incident was. Ze zetten het goede spel van de groepsfase ook tegen de stugge Italianen voort. Voor de vierde maal zijn de Russen erbij in een EK-finale. De vette kop in Bild zegt alles: 'Kaviaar tegen Pizza: 2-0'.
Over die andere halve eindstrijd, tussen Oranje en het gastland, is genoeg gezegd en geschreven. Net als over de finale. Voor de eerste en tot nog toe laatste keer wint Nederland een hoofdprijs. Het is een van de weinige keren dat Oranje niet met interne problemen te kampen heeft. Iedereen maakt zich op voor de volgende titel: het WK van 1990. Maar zolang zullen de rijen niet gesloten blijven...