De speedboten in Maputo die de vissersboten moesten beschermen tegen piraterij
NOS Nieuws

Amsterdamse firma gebruikt voor miljoenenroof Mozambique

Leden van de Mozambikaanse regeringspartij Frelimo hebben honderden miljoenen verduisterd en gebruikten daarvoor een Nederlandse brievenbusfirma. Dat blijkt uit onderzoek van NRC Handelsblad en Nieuwsuur.

Er werd een ingewikkelde constructie bedacht, waarbij de in Amsterdam gevestigde firma Ematum bv een belangrijke rol speelde. De firma, beheerd door trustkantoor TMF, gaf in 2013 voor 850 miljoen dollar aan obligatieleningen uit voor het gelijknamige staatsvisserijbedrijf.

Schepen varen niet uit

Het geld moest ten goede komen aan de lokale visserij, maar van het grootste deel van het bedrag is niet duidelijk waar het is gebleven. Zo verschenen in 2014 in de haven van Maputo 24 gloednieuwe vissersschepen, met alle moderne technieken aan boord. Maar volgens inwoners van de hoofdstad varen ze nooit uit. Ze zouden een dekmantel zijn.

"Het geld was nooit bedoeld voor visserij", zegt António Francisco, onderzoeker bij het Instituut voor Sociaal Economische Studies in Maputo, tegen de krant. "Er was nooit de intentie om iets te produceren. Het was gewoon oplichting."

Piraterij

De obligaties werden door de internationale banken Credit Suisse en het Russische VTB voor Ematum verkocht aan beleggers. Het opgehaalde geld werd vervolgens door het Nederlandse Ematum bv uitgeleend aan visserijbedrijf Ematum SA in Maputo.

Toen internationale donoren uitleg wilden van Mozambique over het geld dat was opgehaald met de Ematum-obligaties werd 500 miljoen van de 850 miljoen dollar doorgesluisd naar het ministerie van Defensie. In de begroting van Mozambique staat erover dat het geld wordt gebruikt voor het kopen van speedboten voor de marine. Die moeten de tonijnboten gaan beschermen tegen piraterij in de Indische Oceaan, maar de besteding is niet te traceren.

Economische crisis

Trustkantoor TMF zegt in een reactie tegen de NRC dat het bedrijfje alleen in Amsterdam gevestigd was om de obligaties te kunnen verkopen op de Europese markt. Een TMF-woordvoerder zegt dat het er niets aan kan doen dat het overheidsbedrijf in Maputo het geld heeft doorgesluisd zonder er verantwoording over af te leggen.

Onderzoek heeft uitgewezen dat het voorbeeld niet op zich staat. Er blijkt bovenop de 850 miljoen dollar nog eens 1,4 miljard dollar te zijn geleend, buiten medeweten van het Mozambikaanse parlement en de internationale donoren. Bij die lening is Nederland niet betrokken.

Onthulling van het schandaal heeft geleid tot het stopzetten van internationale hulp aan Mozambique, dat een derde van zijn begroting ontvangt uit internationale hulpgelden. IMF-topvrouw Christine Lagarde noemt het verbergen van de leningen "overduidelijk corruptie". De Nederlandse regering heeft zijn financiële steun aan Mozambique ook stilgelegd.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl