Voor- en tegenstanders van brexit halen doemscenario's uit de kast
Over een kleine zes weken weten we of Groot-Brittannië in de Europese Unie blijft of eruit vertrekt. De Britse kiezers geven op 23 juni het antwoord in een bij voorbaat al historisch referendum.
Terwijl in de peilingen voor- en tegenstanders van een brexit gelijk opgaan, wordt het debat in de politieke arena in Londen steeds heviger. De afgelopen dagen liet vooral het kamp van zich horen dat Groot-Brittannië in de EU wil houden. De kiezers kregen een regen van waarschuwingen over zich heen over de gevolgen van een uittreding.
Werklozen
Het begon met premier David Cameron. Hij bereikte eerder dit jaar met de andere regeringsleiders een akkoord dat volgens hem goed genoeg is om in de EU te blijven. Sindsdien is hij de aanvoerder van het kamp dat tegen een brexit is. Maandag voorspelde Cameron economische teruggang bij een breuk met de EU. Ook zei hij dat vrede en veiligheid op het spel staan.
Gisteren sprak de gouverneur van de Britse centrale bank zich uit voor blijven in de EU. Volgens Mark Carney staat Groot-Brittannië bij een brexit economische groeivertraging te wachten, meer werklozen, hogere inflatie en uiteindelijk een recessie.
En vandaag voegde topvrouw Christine Lagarde van het Internationaal Monetair Fonds zich in dit koor. Ze zei dat Londen als financieel centrum hard zal worden getroffen als de Britten uit de EU stappen. Daardoor zouden honderdduizend banen gevaar lopen.
Wat deze waarschuwingen waard zijn, zal de toekomst uitwijzen, zegt politiek consultant Henk van Klaveren in Londen in Nieuws en Co op NPO Radio 1. "Maar het staat vast dat een brexit tot onzekerheid leidt."
Die onzekerheid is volgens Van Klaveren de belangrijkste troef van het kamp dat in de EU wil blijven. "Als je zegt dat het onzeker wordt, zullen mensen daar niet zo snel voor kiezen. De campagneleiders hebben gekeken hoe dat heeft gewerkt in het Schotse referendum over onafhankelijkheid. De meeste Schotten wilden dat misschien wel, maar de doorslag gaf de onzekerheid die er dan zou komen over hun toekomst."
Tegelijkertijd zit Cameron in een lastige positie, zegt Van Klaveren. "Toen hij er met de andere EU-regeringsleiders nog niet uit was, was hij eurosceptisch en dreigde hij campagne te voeren voor een brexit. Als hij dan nu zegt dat een Britse uittreding tot instabiliteit leidt, heeft hij een probleem met zijn geloofwaardigheid."
De meeste gestelde vraag op Google is wat een brexit inhoudt.
Maar zijn verhaal past volgens Van Klaveren goed in de bredere campagne om de Britten met een stroom van waarschuwingen het gevoel te geven dat het veiliger is om in de EU te blijven. "Veel mensen weten hier weinig over de Europese Unie en de gevolgen van een vertrek daaruit. De meeste gestelde vraag nu op Google is wat een brexit inhoudt. "
Ook in het andere kamp is de toonzetting van de campagne negatief, zegt Van Klaveren. "Daar wordt de nadruk gelegd op de nadelen van de EU voor het dagelijks leven nu. Bijvoorbeeld het grote aantal migranten en de salarissen van de Britten die onder onder druk zouden staan van Brussel."
De voorstanders van uittreding benadrukken volgens Van Klaveren dat een soeverein Groot-Brittannië deze zaken meer in eigen hand heeft. Maar over hoe het dan verder moet, ziet hij verdeeldheid.
"Er is een stroming die de grenzen helemaal wil sluiten. Daartegenover staat een stroming die de grenzen juist wil openen. Die mensen zeggen: laat iedereen maar komen. Dat is een spanning die het maakt dat de campagne voor uittreding niet erg georganiseerd overkomt."
