Vermoeide trucker nog steeds een gevaar op de snelweg
Oververmoeide en afgeleide chauffeurs zijn nog steeds de belangrijkste oorzaak van vrachtwagenongelukken op snelwegen. In 2012 was dit al de conclusie van de Onderzoeksraad voor Veiligheid. "Sindsdien is het er zeker niet beter op geworden", stelt FNV-bestuurder Egon Groen.
Drie ongevallen met vrachtwagens ontregelden vandaag bijna de hele dag het verkeer op de A2 bij Eindhoven. De oorzaak van deze ongevallen is nog niet bekend.
Wel staat vast dat diezelfde A2 samen met de A15 in de eerste maanden van dit jaar koploper is als het gaat om ongelukken met vrachtwagens. Ook andere snelwegen in Noord-Brabant raakten vaak gestremd door vrachtwagenongevallen.
Dat het met name op die wegen vaak prijs is, vindt ANWB-woordvoerder Ad Vonk niet vreemd. "Daar zitten de meeste transportbedrijven. Het zijn ook de wegen waar het meeste internationale vrachtverkeer op zit. Maar het is lastiger om te verklaren wat de oorzaak van al die vrachtwagenongevallen daar is. Dat verschilt van geval tot geval."
Onder druk
De Onderzoeksraad was daar destijds in een uitvoerig rapport zeer duidelijk in: meestal is de oorzaak een niet alerte want oververmoeide chauffeur. De Raad deed destijds tal van aanbevelingen, maar daar lijkt vier jaar later weinig mee te zijn gedaan.
Volgens FNV'er Groen worden chauffeurs nog veel te veel onder druk gezet door werkgevers en opdrachtgevers. "We houden momenteel een onderzoek onder onze leden. Van de ondervraagden geeft 45 procent aan zich niet aan de pauzes te kunnen houden uit de rij- en rusttijdenregeling. Omdat het werk niet goed is gepland door de opdrachtgever."
"Van de ruim 500 vrachtwagenchauffeurs die tot nu onze enquête invulden, zegt twee derde bij een ongeval of bijna-ongeval betrokken te zijn geweest. Dat zijn met name chauffeurs die of heel vroeg beginnen of heel laat moeten eindigen."
Niet alleen de planning levert stress op, zegt Groen. "De chauffeurs worden ook vaak afgeleid. Door mobiele telefoons. Maar ook door boordcomputers waarop doorlopend berichten binnenkomen vanuit het kantoor van de werkgever. Wij willen dat werkgevers stoppen met op die manier de druk opvoeren bij de chauffeurs. En dat ze beter plannen zodat chauffeurs wel aan pauzes toekomen."
Van ondernemersvereniging Transport en Logistiek Nederland was niemand bereikbaar voor commentaar.
Verlengstuk
Onder buitenlandse chauffeurs is de situatie overigens nog veel erger, zo stelt de FNV. Die zouden door opdrachtgevers al helemaal beschouwd worden als verlengstuk van het contactsleuteltje en voor een uurloon van twee of drie euro zwaar gestrest en oververmoeid achter het stuur zitten.
"Velen van hen zitten maanden achter elkaar op de weg, komen al die tijd niet thuis. Die komen hun cabine amper meer uit", aldus Groen.
Niet alerte chauffeurs zijn uiteraard niet de enige oorzaak van vrachtwagenongevallen op de snelweg. Soms veroorzaken andere weggebruikers een ongeval. Of valt er nogal wat af te dingen op de infrastructuur, de staat van het voertuig of de plaatselijke verkeerssituatie.
Zo vindt de ANWB het niet zo vreemd dat er veel ongevallen gebeuren op de A15. "Dat is slechts een 2x2-baans weg, die bovendien saai is. Met veel colonnevorming, en zonder filedetectiesysteem", aldus woordvoerder Ad Vonk.
Waarom ook de vernieuwde en verbrede A2 zo vaak ellenlange files kent door ongevallen met vrachtwagens, vindt Vonk moeilijker te verklaren. "De gevolgen, economisch en anderszins, van dit soort ongevallen is vaak verbijsterend ernstig. Maar het blijft heel lastig om algemene conclusies te trekken."
Wel stelt Vonk dat het goed zou zijn als het rapport van de Onderzoeksraad nog eens tegen het licht werd gehouden. "Ik zou zo niet kunnen zeggen wat de aanbevelingen destijds waren en of daar ook iets mee is gedaan."
Politiek
Woordvoerder Wim van der Weegen van die Onderzoeksraad voor Veiligheid stelt dat sinds 2012 geen vervolgonderzoek meer is gedaan. "Het rapport is destijds aan de verantwoordelijke minister overhandigd en er was geen aanleiding voor een vervolg. Mocht blijken dat er weinig met onze aanbevelingen is gedaan, dan is het aan de politiek om daar de minister op aan te spreken."