'Nederland heeft bewust voor deze belastingstrategie gekozen'

Nederland wil koste wat kost zijn positie als fiscaal aantrekkelijk vestigingsland handhaven. Den Haag ligt zelfs dwars als de EU sommige belastingpraktijken wil aanpakken. Dat blijkt uit aantekeningen van de Code of Conduct Group, een werkgroep van de EU.

Dat internationale bedrijven voor Nederland kiezen vanwege het gunstige belastingklimaat is al lang bekend, maar minder bekend is dat de overheid dat ook graag zo houdt. NOS-verslaggever Joost Vullings voorziet daarover ook geen grondige grote politieke discussie, zei hij vanochtend in het NOS Radio 1 Journaal.

Hij benadrukt dat de aantekeningen van de EU-werkgroep een periode van twintig jaar beslaan. "Er zijn dus veel Nederlandse kabinetten en ministers bij betrokken geweest en dan zit er altijd wel iemand van de VVD, PvdA of CDA tussen. Die partijen kunnen nu dus moeilijk gaan roepen dat het allemaal een schande is. Ze zijn er zelf verantwoordelijk voor geweest."

"Veel partijen erkennen dat de omstreden belastingconstructies de laatste jaren onder druk zijn komen te staan, maar in de jaren 90 is welbewust voor deze strategie gekozen", zegt de politiek verslaggever.

"Nederland wilde de concerns graag hebben, omdat dat belastinggeld en banen oplevert. Als andere landen nu zaken willen veranderen, zal Nederland er niet veel haast mee maken."

Platte concurrentie

Daarbij komt dat hier het gevoel heerst dat andere landen niet zo zeer een eerlijk belastingklimaat voor de Europese burgers willen, maar gewoon uit zijn op die hoofdkantoren die nu hier zijn gevestigd. "Het is in feite gewoon platte concurrentie. Daarom staat Nederland in zo'n werkgroep op de rem."

Toch ziet Vullings dat er beweging zit in de standpunten over de belastingwetgeving. "Dat kwam onder meer door het bericht dat ontwikkelingslanden nauwelijks belasting kunnen innen omdat die bedrijven hier zitten. Ook de partijen die ooit voor waren, zien dat het anders moet. Maar dat betekent nog niet dat Nederland eenzijdig stopt, want daarmee zou het zichzelf in de vingers snijden. Er wordt gekeken naar het aanpassen van de belastingregels in Europees verband.

Ook hoogleraar Belastingrecht Jan van de Streek denkt dat het debat aan het kantelen is. "Gelukkig heeft Nederland nu als EU-voorzitter het voortouw genomen om belastingontwijking door multinationals te voorkomen", zei hij in het NOS Radio 1 Journaal.

Van de Streek denkt dat er wel iets aan de besluitvorming in Europa moet veranderen. "Als je iets op fiscaal gebied iets wil veranderen, heb je daarvoor nu 28 lidstaten nodig. Dat zou je kunnen versoepelen, zodat niet een land als Nederland regelgeving kan tegenhouden. Een oplossing kan zijn dat je niet meer besluiten neemt bij unanimiteit maar bij meerderheid. Maar dat is in Europa een heel gevoelig thema."