Weg naar jeugdhulp nog vol hobbels

Kinderen die jeugdhulp nodig hebben, moeten sinds de invoering van de nieuwe Jeugdwet vaak erg lang wachten voor ze in aanmerking komen voor een behandeling.

En het duurt lang voordat ouders die de hulp aanvragen een reactie krijgen van de gemeente. Ze voelen zich niet gehoord en niet serieus genomen, blijkt uit de Jaarrapportage 2015 van de Monitor Transitie Jeugd.

Afgelopen jaar zijn er 472 meldingen binnengekomen over hulp aan kinderen van 12 t/m 17 jaar. Een derde daarvan gaat over informatie en toegang tot hulp.

Ouders melden ook dat ze bij de gemeente van de ene afdeling naar de andere worden gestuurd, of van de ene instantie naar de andere. Daardoor krijgen kinderen veel te laat hulp en wordt de situatie thuis soms onhoudbaar.

Niet nodig

De monitor geeft een voorbeeld van een kind dat van de huisarts een verwijzing heeft gekregen voor uitbreiding van psychiatrische zorg. Een wijkteammedewerker vindt dat niet nodig en weigert de zorg. "Er wordt niet naar de zorgvraag van de ouder geluisterd en er wordt niet naar het advies van de huisarts en psychiater geluisterd." Ouders klagen dat de gemeente op de stoel van de hulpverlener is gaan zitten.

Ook wordt regelmatig melding gemaakt van schending van de privacy. Gemeenten vragen om inzage in het dossier van een kind en als ouders dat weigeren, krijgen ze geen hulp. Ook vragen gemeenten volgens de monitor om niet ter zake doende gegevens en is niet duidelijk waar die terechtkomen en met wie ze worden gedeeld.

Geen verbetering

Opvallend is dat de situatie aan het eind van vorig jaar niet veel verschilt met die in de eerste maanden, toen de wet net was ingevoerd. In het vierde kwartaal zijn er relatief veel meldingen van langs elkaar heen werkende wijkteammedewerkers, hulpverleners en medewerkers van gemeenten. Ouders zien vaak door de bomen het bos niet meer en de communicatie laat te wensen over. Ze verliezen het vertrouwen in de zorg.

Ouders geven bij hun melding vaak aan dat ze eerder betrokken willen worden bij het hulpverleningsproces en ze zouden graag zien dat er meer deskundigheid komt bij gemeenten en wijkteams. Dat zou tot minder meldingen kunnen leiden.

Grote operatie

De monitor bespreekt de knelpunten met de gemeenten en de verantwoordelijke ministeries met de bedoeling om tot een concrete aanpak te komen.

Jeugdzorg Nederland, GGZ Nederland en de William Schrikker Groep erkennen dat er nog veel problemen zijn in de gedecentraliseerde jeugdhulp, maar zij benadrukken dat de overheveling van de hulp naar de gemeenten een grote operatie was. "Er is veel energie gegaan naar de organisatie, maar nog niet naar echte vernieuwing", vat een woordvoerder van Jeugdzorg Nederland het jaar 2015 samen.