Luchtvaartautoriteit: 1,5 jaar na MH17 is het tijd voor actie
Het is de hoogste tijd dat er een Europese organisatie komt die luchtvaartmaatschappijen waarschuwt voor gevaarlijke vliegroutes. Op die manier moeten rampen als die met vlucht MH17 in de toekomst worden voorkomen. Dat zegt directeur Patrick Ky van EASA, het Europees agentschap voor de veiligheid van de luchtvaart, tegen de NOS.
Volgens Ky moet er snel een instituut komen dat deze verantwoordelijkheid krijgt. EASA wil graag zelf die taak op zich nemen. "Want als ik het niet doe", zegt Ky, "wie doet het dan wel?"
Het vliegen over conflictgebieden is een van de gespreksonderwerpen tijdens een groot tweedaags Europees luchtvaartcongres dat vandaag en morgen op Schiphol plaatsvindt onder voorzitterschap van Nederland. Onder anderen staatssecretaris Dijksma van Infrastructuur en Milieu zal het thema aan de orde stellen.
Ongeduldig
Sommige betrokkenen bij de ramp met vlucht MH17 worden ongeduldig omdat er volgens hen anderhalf jaar na het neerhalen van het toestel nog bijna niets is bereikt. Net als voor 17 juli 2014 moeten landen en maatschappijen zelf uitzoeken welke risico's er in bepaalde luchtruimen zijn. Ze baseren zich doorgaans op informatie van militaire en nationale veiligheidsdiensten. Landen delen deze vaak politiek gevoelige informatie meestal niet met andere landen.
Dat moet veranderen, vindt EASA. "Veiligheidsdiensten moeten het resultaat van hun analyses aan ons geven. Wij gaan die informatie vervolgens weer verspreiden in de vorm van waarschuwingen of bulletins." EASA wil luchtvaartmaatschappijen niet gaan verbieden ergens te vliegen. "Die inschatting moeten ze zelf maken."
Sinds het neerhalen van vlucht MH17 neemt EASA die rol sporadisch al op zich. Zo raadde EASA luchtvaartmaatschappijen eind juli 2014 sterk af om nog op het Israëlische Tel Aviv te vliegen vanwege een raket die op anderhalve kilometer van de luchthaven terechtkwam. En eind oktober vorig jaar waarschuwde EASA voor Russische raketten boven de Kaspische Zee, Iran en Irak. "We reageerden daarbij vooral op acties van de Verenigde Staten. In de toekomst willen we veel pro-actiever zijn", zegt Ky.
Dreiging
Touroperator Corendon wil juist wel dat er een autoriteit komt die routes dwingend kan opleggen. Directeur Steven van der Heijden: "Het zou goed zijn als er in Europa een onafhankelijke instantie komt die zegt waar je wel of niet mag vliegen, en op welke hoogte. Zoals de Federale Luchtvaart Autoriteit in de Verenigde Staten dat nu oplegt aan Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen." Ook Frankrijk en Engeland doen dit met enige regelmaat.
Volgens Van der Heijden wordt de noodzaak om zoiets goed te regelen, steeds groter. "Vroeger was er nauwelijks of nooit een dreiging voor passagiersvliegtuigen. Nu wel." Mocht het niet lukken om een Europese organisatie van de grond te krijgen, dan moeten nationale overheden die taak op zich nemen.
Veiligheidsdiensten
Piloten steunen het voorstel van EASA voor een Europees waarschuwingssysteem, maar vrezen dat zoiets nooit van de grond zal komen. Voorzitter Steven Verhagen van de Vereniging Nederlandse Verkeersvliegers zoekt de oplossing daarom voorlopig dichter bij huis: “Wij willen dat Nederland zijn verantwoordelijkheid neemt. Het kabinet moet onze veiligheidsdiensten verplichten om zelf actief op zoek te gaan naar informatie over onveilige luchtruimen. En zij moeten die informatie actief met ons delen”, zegt Verhagen.
De piloten pleiten hier al voor sinds het neerhalen van vlucht MH17, maar gaan dit opnieuw doen tijdens een hoorzitting over de ramp komende vrijdag in de Tweede Kamer.
