Window of my eyes: Harry Muskee en de verloren tijd

• Jeroen Wielaert

  Verslaggever

Een zwart-wit beeld uit de jaren vijftig van de vorige eeuw: regen op het Lodewijk Napoleonplein in Assen, een man met een paraplu laat zijn honden uit, huizen van baksteen onder steile driehoekige daken. Er is maar een verbinding met het beeld van de schamele behuizingen in Tutwiler, Mississippi: de blues.

In Assen komen de twee beelden samen in Window of my Eyes, een tentoonstelling in het Drents Museum over leven en werk van Harry Muskee, die met zijn Cuby + Blizzards legendarisch werd met een heel eigenzinnige Nederblues. De tentoonstelling opent morgen voor het publiek.

Natuurlijk zijn ze in Assen onverminderd trots op 'hun' Harry. Gastconservator Albert Haar noemt hem graag een icoon voor Drenthe, een voorbeeld voor de provinciale jeugd. Maar Muskee was natuurlijk meer dan dat. Met zijn muziek en zijn dwarsheid was hij een exponent van de anarchie van de jaren zestig. Die levenshouding bracht hem fans in heel Nederland.

In de conformistische dagen van nu is de tentoonstelling meer dan een overzicht van leven en werk van een geliefde Drentse blueszanger. Het is ook de expositie van een voorbij tijdperk. De posters en de platenhoezen verhalen over meer dan over muziek alleen. Ze vertellen over jong en wild zijn, langharig, in spijkerbroek. Over bier, liefde en verdriet. Het maakt nostalgisch. Om de blues van te krijgen.

In 2002 en 2003 trok ik intensief op met Muskee, omdat ik zijn biografie schreef. Hij nam me mee op autoritten, waarbij hij veel klassieke muziek liet horen. Hij was verknocht aan Drenthe en liet mij de bossen en groene vlakten zien die hij zo goed kende. Hij gidste me naar het vennetje waar de regels voor zijn grootste hit 'Window of my eyes' in hem opkwamen.

Through the window of my eyes
I can see the rainy day
Sitting in the chair
Of my cool room
Looking for a way
To be the one who I am
It's useless to cry
For the things I once have known
Thinking it will come back and reach my home

Op de expositie is een foto te zien van het vennetje. Er ligt een kei voor met de inscriptie “Through the window of my eyes”, Harry Muskee 1967. Dat beeld zegt meer dan welke platenhoes dan ook.

Zo is het ook met die straathoek aan het Lodewijk Napoleonplein. Het plein is onderdeel van het Rooie Dorp, de oostelijke arbeiderswijk waar Muskee is opgegroeid. We zijn er gek genoeg niet geweest op de omzwervingen door zijn leven, maar hij heeft er des te meer over verteld.

Zijn moeder kreeg vlak na zijn geboorte multiple sclerose. Zijn vader, druk met de zorg voor zijn chronisch zieke echtgenote, keek nauwelijks om naar Harry. Als enig kind werd hij opgevoed door zijn oma.

Het was de basis voor zijn eenzelvigheid. Op de middelbare school werd Muskee geraakt door On the Road van Jack Kerouac en The Naked Lunch van William Burroughs. Discjockey Willis Conover van radiozender The Voice of America stak hem aan met jazz en blues. Vooral de dampende liedjes van John Lee Hooker maakten indruk.

Nog zo'n typerende zwart-wit-foto is een groepsportret van een stel muzikanten uit Assen. Samen stonden ze bekend als de Showboot, een soort revuegezelschap waarmee ze langs feestzalen gingen. Harry Muskee staat in het midden in zwart kostuum. Hij heeft een grote bas voor zich, de handen op de snaren. Hij kijkt broeierig, hij heeft de blues. Het was op de drempel van de sixties.

In een begeleidend citaat vertelt Muskee dat ze dixieland speelden op VVD-feestjes voor mensen met een clubsjaal en glazen sherry in de hand - niet leuk, een beetje oubollig. Hij stapte spoedig over naar The Rocking Strings, dat Shadows-achtige rock & roll speelde, compleet met pakjes en pasjes. Ze hadden een heel talentvolle gitarist, Muskees vriend Eelco Gelling.

De rest is geschiedenis, gedetailleerd te zien op de expositie in Assen. Achter het podium met de oude gitaren hangt het scherm waarop de films te zien zijn van de Amerikaanse bluesreizen die Muskee maakte met Albert Haar. Daar zijn ook de beelden te zien van het karige Tutwiler, Mississippi, waar ze op zoek gingen naar het graf van Sonny Boy Williamson II.

Het draagt allemaal bij aan de herleving van een roemruchte periode. Daar hoort ook de aparte expositie van fotograaf Rudy Leukfeldt bij, Blues from Heaven. Heel bijzonder hoe hij Muskee heeft vereeuwigd, als heerser van Drenthe, op een hunebed.