Zaak-Poch sleept zich al jaren voort

De Nederlands-Argentijnse piloot Julio Poch (1952) kwam in 2009 in het nieuws toen hij na de laatste vlucht voor zijn pensioen bij Transavia werd gearresteerd in Valencia in Spanje. De Spaanse autoriteiten hielden Poch aan op verzoek van Argentinië.

Dat land verdacht Poch van oorlogsmisdaden. Hij zou als piloot hebben meegewerkt aan de zogenoemde dodenvluchten tussen 1976 en 1983. Daarbij werden tegenstanders van het regime van Jorge Videla boven de oceaan uit vliegtuigen gegooid. Vandaag eiste het Argentijnse Openbaar Ministerie levenslang tegen Poch.

Diner in 2003

De zaak tegen Poch kwam aan het rollen in 2006 toen een Transavia-medewerker het Nederlandse Openbaar Ministerie attendeerde op uitlatingen die Poch zou hebben gedaan tijdens een etentje met collega's in 2003. Volgens de collega's had Poch toen over het junta-regime van Videla gezegd dat "we" tegenstanders boven zee uit toestellen hadden gegooid. Hij zou daarbij een handgebaar hebben gemaakt om dat te ondersteunen.

Hierop kaartten de collega's Poch' uitlatingen aan bij hun werkgever, maar Transavia ondernam geen actie. Pas toen een andere Transavia-medewerker het Nederlandse OM informeerde, ging de bal alsnog rollen. Nederland begon een onderzoek en vroeg het Argentijnse OM om meer informatie. De Argentijnse justitie nam de zaak over en zo konden de Argentijnen in 2009 Spanje om zijn uitlevering vragen, hetgeen in mei 2010 gebeurde.

Hoogopgeleid

Poch zelf heeft altijd ontkend dat hij iets met de dodenvluchten te maken heeft gehad. Hij zei dat hij op het diner in 2003 slechts in algemene termen over de vluchten had gesproken, omdat hij erover had gelezen.

Tijdens het mega-proces, dat in 2013 in Buenos Aires begon, hield Poch zijn onschuld vol en zei hij dat hij helemaal niet kan vliegen in de transporttoestellen die voor de beruchte dodenvluchten werden gebruikt.

Poch' onschuld werd volgens zijn advocaat Geert-Jan Knoops verder bewezen door de logboeken over de vluchten van Poch als jachtvlieger in de jaren 70 en 80. Uit die verslagen zou blijken dat het erg onwaarschijnlijk is dat de Argentijnse luchtmacht een hoogopgeleide straaljagerpiloot zou inzetten op een transportvliegtuig om politieke tegenstanders in zee te gooien.

Volgens het Nederlandse OM klopt het niet dat Poch niet in de transportvliegtuigen kan vliegen. Hij zou zelf bij een sollicitatie in 1979 hebben ingevuld dat hij ervaring had met het vliegen van die toestellen. Verder maakte hij in zijn eigen logboeken wel degelijk melding van vluchten met de betreffende transportvliegtuigen, stelde het OM.

Ook spreekt justitie Poch' bewering tegen dat de legereenheid waarvoor hij werkte alleen gevechtstaken uitvoerde. Er is volgens het OM bewijs dat zijn eenheid ook is ingezet voor de dodenvluchten.

Verdeeld

De zaak tegen Poch heeft oud-piloten bij Transavia verdeeld in voor- en tegenstanders. Tim Weert en Edwin Reijnoudt Brouwer getuigden voor de Argentijnse justitie tegen Poch. Ze herhaalden de opmerkingen van Poch uit het diner in 2003. Maar collega Henk Potze zei dat hun verklaringen erg veel op elkaar leken. "Alsof ze geoefend hadden, alsof ze samen een plan hadden. Ik was verbaasd dat ze zich na zes jaar zo veel details konden herinneren."