De website van Heel Holland Transparant
NOS Nieuws

Website stelt fenomeen 'risicoburger' aan de kaak

  • Nando Kasteleijn

    Techredacteur

  • Nando Kasteleijn

    Techredacteur

Bedrijven en (overheids)organisaties gebruiken data van burgers voor het maken van risicoprofielen, zonder dat burgers dit doorhebben. Dat stellen de makers achter de website Heel Holland Transparant.

Met de gegevens, zoals informatie over betalingsachterstanden, kennen overheden en bedrijven volgens de website aan iedere Nederlander een risicoscore toe. Hoe hoger de score, hoe groter de kans is dat er iets misgaat, bijvoorbeeld dat iemand een lening niet kan terugbetalen.

Die informatie wordt vervolgens gebruikt door onder meer kredietverstrekkers, verzekeraars of bij controles op Schiphol om vast te stellen hoe die persoon behandeld moet worden, aldus de makers.

Frustratie

De initiatiefnemers van de website - journalistenplatform De Correspondent, burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom en ontwerper Yuri Veerman - hebben deze 'datawoede' gevisualiseerd met 71 fictieve risicoprofielen van bekende en onbekende Nederlanders. Hiervoor is gebruikgemaakt van allerlei openbare data, zoals die van het Centraal Bureau voor de Statistiek en de Kamer van Koophandel. Ze namen ook gegevens mee die te vinden zijn op sociale media.

"Het idee komt voort uit onze frustratie dat het niet makkelijk is om het probleem van dataverzameling aan te tonen", vertelt Maurits Martijn van de Correspondent. "Met dit project willen we laten zien dat er onder de radar heel veel informatie wordt verzameld. Als deze gegevens eenmaal in een database zitten, hebben burgers daar weinig grip op. Daarnaast is het bijna onmogelijk om eventuele fouten te herstellen."

De ideale burger

Om tot de risicoscore van de 71 voorbeelden te kunnen komen, hebben de makers een 'ideale burger' bedacht: Gerard Bovenmens. Hij woont in een wijk waar sinds juni niet is ingebroken, hij is universitair geschoold en verdient 4000 euro bruto per maand. Daarnaast is hij gezond, heeft zijn woning het energielabel A en staat hij niet in het insolventieregister, waarin is terug te vinden of een onderneming failliet is verklaard. Ten slotte is hij positief op sociale media.

Vervolgens hebben de initiatiefnemers de echte burgers met Gerard vergeleken om te berekenen in welke mate ze een risico vormen.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl