Welcome Lenin: Lenins hoofd weer terug naar Berlijn

• 

  Judith van de Hulsbeek

Ruim 24 jaar werd er door journalisten en andere geïnteresseerden gezocht naar het verdwenen beeld van Lenin in Berlijn. Het beeld stond er jarenlang, maar na de val van de muur werd het in stukken gehakt en begraven. De stad Berlijn hield vol: "We weten niet waar hij ligt." Maar nu is het standbeeld van Lenin, of in ieder geval zijn hoofd, opgegraven en is het terug in Berlijn.

Het 19-meter hoge beeld werd in 1970 onthuld op het Lenin Platz in het Oost-Duitse deel van Berlijn, ter ere van de honderdste verjaardag van de stichter van de Sovjet Unie. Maar twee jaar na de val van de muur in november 1991 moest ook het beeld verdwijnen. Het is een belangrijk moment in de Duitse film Goodbye Lenin. De granieten Lenin zweeft aan een helikopter door de straten van Berlijn, als ultiem symbool van de ondergang van de DDR.

Zoektocht

In werkelijkheid is het beeld van z'n sokkel getrokken, met moeite in 130 stukken gehakt en gezaagd en in een bos ten zuiden van Berlijn begraven. Zodat het beeld, en daarmee misschien wel een onwelgevallig deel van de geschiedenis, zo snel mogelijk vergeten zou worden.

Dat leek te gebeuren, tot een aantal jaren geleden. Voor de tentoonstelling Onthullend. Berlijn en zijn monumenten wilden de curatoren het beeld van Lenin opgraven. De Berlijnse stadsraad wees het verzoek af en zei niet te weten waar het beeld lag. Met hulp van de Amerikaanse journalist Rick Minnich werd het beeld toch gevonden en kregen de curatoren uiteindelijk toestemming om het beeld op te graven.

Tentoonstelling

Journalisten uit de hele wereld wilden bij de opgraving zijn, maar slechts twintig kregen toestemming van de stad Berlijn. Het beeld lag in een natuurgebied dat een belangrijk leefgebied is voor hagedissen.

Na de opgraving is het hoofd naar de Spandauer Zitadelle gebracht, het museum waar de monumentententoonstelling plaatsvindt. Vanaf wanneer het beeld voor iedereen te zien is, is nog niet bekend.