'Groei van Chinese economie kon niet zo doorgaan'

De economische groeivertraging in China hing in de lucht. Econoom Coen Teulings kijkt er niet van op dat de groeicijfers zijn gedaald. "Het land heeft twintig tot dertig jaar sterke economische groei achter de rug, dat kon zo niet doorgaan."

De beurskoersen in China zitten al weken in een vrije val. Vooral gisteren en vandaag gingen de graadmeters hard omlaag met verliezen van 8,5 en 7,6 procent op de beurs van Shanghai. Als gevolg daarvan begon de beursweek elders in de wereld ook diep in het rood, maar vandaag herstelden de markten in Europa en de VS.

Naar de mening van Teulings, hoogleraar in Cambridge, is in China "de oude formule uitgewerkt". De groei werd volgens Teulings gevoed door de trek van de boerenbevolking naar de stedelijke gebieden. "Er was een enorme verstedelijking doordat mensen in de stad veel productiever zijn dan in de landbouw. De economie profiteerde daarvan, maar dat houdt nu op omdat het platteland leeg begint te raken."

Tegelijk sparen Chinezen meer dan ze uitgeven. Teulings: "Er is geen collectieve gezondheidszorg en daarom hebben ouderen een appeltje voor de dorst nodig. Vooral omdat kinderen naar de stad zijn getrokken en daarvan zijn er door de eenkindpolitiek toch al niet zo veel."

Het spaargeld komt bij de banken terecht die dat tot nu toe belegden in Amerikaanse staatsobligaties en investeringsprojecten in China, zegt Teulings. "Er werd veel geld gestoken in de verstedelijking met woningen en infrastructuur, maar dat is niet meer nodig. Daardoor loopt het nu vast."

Teulings noemt het onvermijdelijk dat burgers meer gaan consumeren. "De lage consumptie is niet langer vol te houden." De overheid kan dat stimuleren, zegt Teulings, door het oprichten van een collectieve gezondheidszorg en een publieke pensioenvoorziening. "Dan hoeft de bevolking niet zo veel meer te sparen. Op die manier belandt de Chinese economie op een heel ander spoor dan in de afgelopen jaren."

Prinsjesdag

Teulings was directeur was van het Centraal Planbureau (CPB) tijdens de kredietcrisis. Hij vindt het "lastig te zeggen" wat wij gaan merken van de Chinese groeivertraging. "De schattingen die tot nu toe zijn gedaan, laten zien dat het voor Europa allemaal wel meevalt."

Hij denkt niet dat het CPB de verwachtingen voor de Nederlandse economie bijstelt. ​Eerder deze maand kwam het rekenbureau met de raming dat de economische groei volgend jaar uitkomt op 2,4 procent. "Ik denk dat het CPB zo vlak voor Prinsjesdag het kabinet niet gaat storen met nieuwe cijfers."