Creatieve oplossingen voor vluchtelingenwoningen

• 

  Babette olde Hanhof

  Redacteur Asiel

Bejaardenhuizen, leegstaande kantoorpanden en voormalige kazernes ombouwen tot woningen voor vluchtelingen met een verblijfsvergunning. Het zijn oplossingen waarmee de overheid probeert om de druk op overvolle asielzoekerscentra te verminderen. Er zijn nu te weinig van zulke woningen, waardoor de doorstroom vanuit de azc's stokt.

Een andere mogelijkheid is om meerdere vluchtelingen in een eengezinswoning onder te brengen. Iedereen krijgt een kamer, de keuken en badkamer worden gedeeld. Zo kunnen er vier tot vijf mensen in één huis wonen.

Krappe woningmarkt

"Omdat er al grote krapte is op de woningmarkt, wordt in de grote steden hard gezocht naar oplossingen die niet drukken op de reguliere woningvoorraad", zegt Egbert de Vries, directeur van de Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties.

"We willen voorkomen dat andere mensen met een urgentieverklaring geen woning meer krijgen omdat vrijgekomen huizen naar vluchtelingen gaan."

In Amsterdam worden daarom sinds kort 26 alleenstaande minderjarige vluchtelingen in een voormalig kantoor gehuisvest. Daarnaast zijn er plannen om alleenstaande vluchtelingen in containers onder te brengen. Dat zijn het soort containers waarin studenten wonen.

Nijmegen heeft ook dergelijke plannen. Daar worden dit najaar jonge vluchtelingen in tijdelijke woonunits in een studentencomplex geplaatst.

Bejaardentehuis

In Katwijk zijn vergaande plannen om statushouders onderdak te geven in een woonzorgcentrum waarin enkele kamers leegstaan en ze tegelijkertijd op te leiden voor werk in de ouderenzorg. "Het is naar mijn weten het eerste initiatief in Nederland dat een combinatie maakt tussen wonen, leren en werken", vertelt directeur Gerard Herbrink van initiatiefnemer DSV, een organisatie op het gebied van wonen, welzijn en zorg.

Zijn organisatie wil dit najaar tien vluchtelingen met een verblijfsvergunning huisvesten in een het bejaardentehuis. Tegelijkertijd volgen ze een opleiding tot verzorger of verpleegkundige in de ouderenzorg.

"Onze burgemeester Jos Wienen maakt zich sterk voor huisvesting van statushouders", zegt Herbrink. "Hij doet dat ook vanuit zijn functie als voorzitter van de commissie Asiel binnen de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Door opleiden, werk en wonen te combineren, heeft deze groep perspectief op een volwaardige plek binnen de Nederlandse maatschappij en ze dragen bij aan de Katwijkse samenleving."

Toejuichen

Vluchtelingenwerk Nederland juicht de initiatieven in Katwijk en Amsterdam toe. "Het is goed om vluchtelingen tussen de mensen te laten wonen en niet apart in een leegstaand pand. Dan krijg je een soort nieuwe azc's en dat willen we juist niet", zegt woordvoerder Martijn van der Linden.

Om vluchtelingen met een verblijfsvergunning eerder aan een huis te helpen, werd vorig jaar het Platform Opnieuw Thuis opgericht. Onder supervisie van het ministerie van Veiligheid en Justitie zoeken het Rijk, gemeenten, provincies, en woningcorporaties naar oplossingen.

"Een rem in doorstroming zorgt ervoor dat er onnodig veel dure tijdelijke huisvesting nodig is, terwijl er in de azc's mensen zitten die hoogopgeleid zijn en snel inzetbaar zijn in de Nederlandse samenleving", zegt Marco Florijn van het platform. "Het is zonde om deze capaciteit onbenut te laten. Initiatieven zoals in Katwijk moeten zijn weerklank vinden in de rest van het land."

Twee keer zoveel

Om de doorstroom van mensen die een huis kunnen huren te versnellen, maakt Florijn komende maanden afspraken met gemeenten, woningbouwcorporaties, zorginstellingen en eigenaren van leegstaande kantoorgebouwen.

Door de gezamenlijke inspanningen zijn het afgelopen halfjaar twee keer zoveel vluchtelingen gehuisvest als in dezelfde periode in 2014. Dat is echter niet voldoende om de achterstand en de hogere instroom weg te werken.

Urgent

Asielzoekers vallen in de groep urgenten op de woningmarkt. Daaronder vallen bijvoorbeeld ook mensen met een psychische aandoening, ouderen die door nieuwe regels niet meer in een verzorgingshuis mogen wonen en mensen van wie de woning wordt gesloopt of dringend moet worden gerenoveerd. Ook sommige mensen die op straat komen te staan met kinderen krijgen soms een urgentie.

Vorig jaar ging 4,3 procent van de vrijgekomen sociale huurwoningen op de woningmarkt naar asielzoekers met een verblijfstatus, blijkt uit cijfers van de bijna 400 woningcorporaties in Nederland.