'Spanje haalt energiedoelstellingen voor 2020 niet'
Door correspondent Jessica van Spengen
De zon is fel vandaag. Misschien een beetje té fel. Want voor een optimale werking van zonnepanelen is de goede temperatuur ook belangrijk. Maar ze doen hun best. Rijen panelen, meters hoog, staan hier opgesteld, in een groot veld in Cieza in het zuiden van Spanje.
Tussen de panelen door schuifelt Josep Martí. Hij wijst een rij aan. "Deze zijn van mij." Ze leveren zo’n 76.000 kilowattuur per jaar op, energie voor zo’n vijftien huishoudens. Hij was een van de mensen die zich jaren geleden door de Spaanse regering lieten verleiden een investering te doen. Hij stak er 30.000 euro eigen geld in en leende 260.000 euro. Dat zou hij met de gunstige terugleververgoeding die werd beloofd, binnen een paar jaar hebben terugverdiend.
Maar in 2010 besloot de toenmalige sociaal-democratische regering dat die vergoeding naar beneden moest vanwege de crisis. Een tijdelijke maatregel. En onder de huidige regering van de conservatieve Partido Popular werd de vergoeding voorgoed verlaagd met 35 procent.
Zelfmoord
Tienduizenden investeerders klagen nu de staat aan. Het kantoor van de Nederlandse advocaat Piet Holtrop vertegenwoordigt er 2000. Sommige mensen moesten hun huis uit om de schulden te kunnen betalen, vertelt hij. Er waren zelfs mensen die uit wanhoop zelfmoord pleegden. Volgens de advocaat komt het allemaal door de grote energiebedrijven in Spanje die veel macht hebben en bang zijn dat hun winst in gevaar komt.
Wat nog zorgelijker is, zegt energiedeskundige Jorge Morales, is dat Spanje zijn energiedoelstellingen voor 2020 op deze manier niet gaat halen. Het land was op de goede weg en heeft genoeg wind en zon. Maar nu 2020 dichterbij komt en het aantal installaties de afgelopen jaren door de maatregelen van de regering niet meer toenam, begon Spanje achter te lopen.
Morales maakt een vergelijking. Spanje heeft 1500 zonuren per jaar, Duitsland heeft er 1000. Toch loopt Duitsland ver voorop, met installaties die goed zijn voor een capaciteit van 39.000 megawatt. Spanje daarentegen heeft installaties staan die een vermogen hebben van niet meer dan 4500 megawatt.
Als het zo doorgaat dan zal Spanje blijven steken op 16 procent duurzame energie, terwijl het land beloofde dat in 2020 20 procent van alle energie duurzaam opgewekt zou worden. "Deze regering stopte de aanbouw van nieuwe installaties en negeerde de sector in de afgelopen jaren. Het is de meest 'anti-duurzame' regering die ik hier heb meegemaakt", zegt Morales. Hij noemt het een schande, dat een land dat leeft van het toerisme niet zuinig is op zijn land, water en schone lucht.
Josep moet nu ieder jaar zo’n acht- tot tienduizend euro uit zijn pensioenpotje bijleggen om de bank te kunnen betalen. Hij zou de investering niet opnieuw doen. "Ik dacht, de kans dat de zon verdwijnt is klein. De kans dat de installaties stuk gaan is groter, maar daar kan ik me tegen verzekeren." Maar dat de regering halverwege de regels zou veranderen had hij niet verwacht. "Ik dacht dat we in een serieus land leefden, maar we zijn er erger aan toe dan een bananenrepubliek."
