'Op mijn kaartje staat ceo, in mijn hart ben ik een gamer'
Voordat Satoru Iwata topman werd bij Nintendo, was hij zelf een game-ontwikkelaar. Iwata zag dat als een groot voordeel, omdat hij beter zou begrijpen hoe zijn ontwikkelaars dachten en werkten. Dit weekend overleed de topman op 55-jarige leeftijd aan de gevolgen van kanker.
Zijn benoeming in 2002 was een bijzondere zet. Nintendo is een oud familiebedrijf en werd in 1889 opgericht door Fusajiro Yamauchi, die het bedrijf groot maakte met speelkaarten. Tot de benoeming van Iwata werd het bedrijf geleid door een Yamauchi-telg.
Als directeur was hij benaderbaar. Iwata hield wekelijks interviews met medewerkers om te praten over de toekomst van het bedrijf. In een interview zei hij ooit: "Op mijn visitekaartje staat dat ik de directeur ben, in mijn hoofd ben ik een game-ontwikkelaar en in mijn hart ben ik een gamer."
Vrouwen
Onder Iwata's leiding bracht Nintendo in 2004 de Nintendo DS uit. Een console dat afweek van zijn voorgangers, want het had twee schermen, waarvan één een touchscherm was. Daarmee was Nintendo zijn tijd vooruit. Enkele jaren later zouden gebruikers massaal via een touchscherm games spelen.
"Iwata heeft aan het hoofd gestaan van de belangrijkste omwenteling in de wereld van games", zegt David Nieborg, game-onderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam. "Tot de Wii was de marketing van games gericht op mannen. Het ging om op spelcomputers met veel knoppen. Iwata draaide dat om en legde de focus op de hele familie, inclusief vrouwen."
Dat lukte met de Wii. Deze spelcomputer veranderde de manier waarop mensen vanaf een groot scherm spelletjes speelden. Opeens konden hele families met elkaar bowlen en tennissen. Het werd een gigantisch succes, de winst verdrievoudigde.
Licenseren
In de jaren 80 bracht Nintendo het Nintendo Entertainment System (NES) op de markt. Dit was een revolutionair apparaat, aldus Nieborg. Het idee was dat consumenten een spelcomputer zouden aanschaffen en vervolgens losse spellen daarbij kopen, nu is dat heel normaal. Om die spelletjes te mogen maken, moesten game-producten een licentie afnemen bij Nintendo.
De vraag is of Nintendo dit kan evenaren met games voor mobiele apparaten. "Waar Nintendo nu heel druk mee is om nieuwe verdienmodellen te ontwikkelen. Heel veel spellen voor smartphones en tablets maken gebruik van een freemium model, wat betekent dat je de game gratis kunt downloaden en in de app bepaalde dingen kunt kopen. Dat model gaat voor Nintendo niet werken. Zij willen nu een alternatief ontwikkelen."
Smartphones
Daarmee is Nintendo laat. De eerste Wii kwam uit vlak voor de smartphonerevolutie en deed het erg goed. Zijn opvolger, de Wii U, was een flop. Ook al wil Nieborg het mislukken van de Wii U niet koppelen aan de opkomst van de smartphones, feit is dat het aanbod van game-apps smartphones enorm is gegroeid en daarmee de behoefte aan spelcomputers afnam.
"Nintendo heeft altijd een heel specifieke filosofie gehad omtrent het samengaan van hardware en software", vertelt Nieborg. "Dat is een van de redenen geweest dat het bedrijf heel lang geen eigen smartphone-apps op de markt wilde brengen.
Toch denkt Nieborg dat Nintendo weer gaat groeien. "Ze hebben vaker slechtere periodes meegemaakt, daar komen ze wel weer bovenop. Ze hebben heel veel goede en slimme mensen in dienst die weten waar ze mee bezig zijn."