Griekse publieke omroep zendt uit 'met timer in de hand'
Hoe volgen de Grieken het drama over de schulden? De publieke omroep ERT doet er alles aan om voor- en tegenstanders van de Brusselse maatregelen evenveel aan het woord te laten.
De vorige regering van premier Samaras zette ERT op zwart. Twee jaar later kwam premier Tsipras een verkiezingsbelofte na door de publieke omroep weer te openen.
Volgens Annita Paschalinou, eindredacteur van het nieuwsprogramma in de ochtend, wordt de terugkeer door het publiek gewaardeerd. "Met de uitslagenavond van het referendum scoorden we de op twee na beste kijkcijfers. Dat was pas een maand na de heropening."
Om ook maar de schijn van partijdigheid te voorkomen, kunnen alle politieke partijen hun zegje doen, zegt Paschalinou. Aandacht voor de demonstraties in de aanloop naar het referendum werd zorgvuldig getimed. "Het ja-kamp kreeg precies evenveel minuten als het nee-kamp."
ERT concurreert met commerciële omroepen, die veelal in bezit zijn van grote ondernemers met ook andere zakelijke belangen.
Luie Grieken
Volgens George Pleios, hoofd van de faculteit Mediastudies van de universiteit van Athene, voerden particuliere omroepen een 'psyop' uit; een psychologische operatie om de Grieken voor een 'ja' tegen Europa te laten stemmen. "Het hele narratief, het verhaal dat ze lieten horen, was gebaseerd op wat je zag in commentaren van Bild, Financial Times en andere media die de vooroordelen tegen Grieken bevestigen: dat ze lui zijn en de schuldencrisis helemaal aan zichzelf hebben te wijten", zegt Pleios.
"Zo werd geprobeerd de Grieken angst voor een 'nee' in te boezemen. Kritische commentaren van gerenommeerde economen als Paul Krugman en Joseph Stiglitz op het bezuinigingsbeleid kreeg je niet te horen."
Particuliere media werden gebruikt om het bezuinigingsbeleid te legitimeren naar het volk.
De loyaliteit van de particuliere omroepen aan de oppositie tegen Tsipras is volgens Pleios terug te voeren naar hoe ze onder vorige regeringen grote leningen kregen van Griekse banken.
"Europees geld, bedoeld om de Griekse banken te steunen, werd doorgeleend aan de stations. Met bizarre onderpanden. Zo werd de waarde van een programma waarin een paar kinderen een uurtje zingen op televisie voor een miljoen in de boeken gezet. Kun je je dat voorstellen? Vorige regeringen maakten deze constructies mogelijk, in ruil voor gehoorzaamheid van de omroepen. Particuliere media werden gebruikt om het harde bezuinigingsbeleid te legitimeren naar het volk."
Geweigerd
De grote nederlaag van 'ja' bij het referendum schrijft Pleios toe aan het wantrouwen van de Grieken tegen de mainstream massamedia. "In die statistieken scoort Griekenland hoog: 86 procent gelooft maar weinig van wat de massamedia zeggen."
Na de heropening van ERT werd Pleios gevraagd president van de omroep te worden. Hij weigerde vanwege principiële bezwaren. "De topman bij ERT wordt door de minister benoemd en heeft veel uitvoerende macht. Dat is niet goed."
Gekleurde informatie
Pleios is blij met de heropening van ERT, maar hij vreest dat ook daar partijdigheid zal toeslaan. "Onlangs werd een nieuwe 'informational content director' benoemd. Die komt van de partijkrant van Syriza. Ook andere redacteuren van die krant gingen bij ERT aan de slag. Het risico op gekleurde informatie is zo wel erg groot."
Eindredacteur Paschalinou zegt niets van beïnvloeding te merken. "We hebben allemaal een mening, maar op de werkvloer zijn we professionals. Daar worden geen politieke discussies gevoerd. Dat is onze strijd. Om onafhankelijk te blijven, van welke regering dan ook."