Antibioticagebruik daalt licht
Het gebruik van antibiotica is in 2014 licht afgenomen, zowel in de menselijke gezondheidszorg als in de veterinaire sector. Dat blijkt uit de jaarlijkse Nethmap/MARAN-rapportage die vandaag is verschenen, tegelijk met het nationale actieplan antibioticaresistentie van het kabinet.
Huisartsen zijn sinds 2011 ruim 7 procent minder antibiotica gaan voorschrijven. In ziekenhuizen is het gebruik in 2013 met bijna 5 procent gestegen. Over 2014 zijn voor de ziekenhuizen nog geen cijfers beschikbaar.
Resistentie
De omvang van de antibioticaresistentie is vorig jaar voor de meeste middelen op hetzelfde niveau gebleven. Maar de resistentie tegen antibiotica van de klasse der carbapenems is iets toegenomen. Dat is zorgwekkend, zeggen de rapporteurs, omdat carbapenems gelden als laatste redmiddel. Die middelen worden vaker gebruikt in ziekenhuizen, omdat bacteriën niet meer gevoelig zijn voor de werking van andere antibiotica.
Als carbapenems niet meer werken, kan soms een cocktail van middelen nog een optie zijn. Verder blijven er nog twee andere antibiotica over: colistine, een oud middel met veel soms ernstige bijwerkingen, en tygecycline. Dat nieuwe middel is alleen niet altijd effectief.
Veeteelt
Het antibioticagebruik in de veeteelt is de afgelopen jaren spectaculair gedaald. Ten opzichte van het peiljaar 2009 was de daling vorig jaar 58 procent. In 2009 werd 495 ton antibiotica verkocht voor de veesector. Eind 2013 was dat nog 217 ton. Het was al bekend dat het gebruik in 2014 nog maar heel licht is gedaald, tot 207 ton. Het is onbekend hoe groot het illegale gebruik van antibiotica is.
Bij melkvee daalde het antibioticagebruik in 2014 nog duidelijk, met ongeveer 20 procent. Bij vleeskuikens nam het antibioticagebruik in 2014 juist met ruim 20 procent toe. Eind van dit jaar moet het antibioticagebruik in de hele veesector met 70 procent gedaald zijn ten opzichte van 2009.
One health
Nethmap monitort sinds 2003 het antibioticagebruik en het voorkomen van antibioticaresistentie. Maran doet hetzelfde al sinds 1998 in de veesector. Dit jaar verschijnen beide rapporten voor de vierde keer in een gezamenlijke uitgave. Dat gebeurt in het kader van de one health-aanpak. Die gaat uit van de nauwe verbondenheid tussen de menselijke en de veterinaire geneeskunde.
