Pikante rol Willem-Alexander bij herdenking Waterloo

• 

  Piet van Asseldonk

  Redacteur Koninklijk Huis

Redacteur Piet van Asseldonk schrijft wekelijks over actuele ontwikkelingen rond het koningshuis. Deze week: de herdenking van de Slag bij Waterloo.

Koning Willem-Alexander en koningin Máxima zijn komende donderdag aanwezig bij de 200ste verjaardag van de Slag bij Waterloo, als gasten van de Belgische koning Filip. Gelet op de grote rol van het Koninkrijk der Nederlanden bij deze veldslag is dat, vanuit historisch oogpunt, pikant.

Het verscheurde België grijpt de 200ste verjaardag van de slag aan om de staatkundige eenheid van het land te stimuleren: nation building. Onze zuiderbuur heeft het dan ook over een 'federale protocollaire herdenkingsplechtigheid'.

Het pikante zit hem erin dat een veldslag die het Koninkrijk der Nederlanden in 1815 letterlijk en figuurlijk op de kaart zette, nu wordt herdacht met een specifiek doel. Namelijk meer nationaal besef kweken in België, een land dat pas ontstond (in 1830) door afscheiding van ditzelfde koninkrijk.

Koning Willem-Alexander heeft daarbij een bijrol, hoewel hij een directe nazaat is van twee hoofdrolspelers in Waterloo - koning Willem I en zijn zoon, de latere koning Willem II. Hij is een niet al te prominente gast op een feestje waarvan hij historisch gezien (mede-)gastheer zou moeten zijn.

Gewond

Een persbericht van de Nederlandse Rijksvoorlichtingsdienst vestigt daar fijntjes de nadruk op: "De herdenking vindt plaats aan de voet van Waterloo. Koning Willem I gaf in 1824 opdracht tot de bouw van dit monument ter ere van zijn zoon, de Prins van Oranje. De Prins raakte tijdens de slag vermoedelijk op deze plek gewond."

Ter herinnering aan de Slag bij Waterloo worden in ons land een herdenkingsmunt, het 'Waterloo Vijfje', en een postzegel uitgegeven. Sinds de Tweede Wereldoorlog stelt de Waterlooherdenking in ons land niet zoveel meer voor. Maar dat verklaart niet de figurantenrol die Willem-Alexander bij de herdenking volgende week in België is toebedeeld.

Napoleon

In Waterloo vocht Nederland in een geallieerd Europees leger, samen met troepen uit Engeland en Pruisen, tegen de uit zijn ballingschap ontsnapte Franse keizer Napoleon. Die werd bij Waterloo definitief verslagen. Daarbij onderscheidde de Prins van Oranje, zoon van de Nederlandse koning Willem I, zich door zijn onverschrokkenheid.

Sindsdien staat de latere koning Willem II te boek als held van Waterloo. Als dank werd voor hem paleis Soestdijk verbouwd en uitgebreid met zijvleugels. Daar is nu een tentoonstelling over hem.

Naast elkaar

In de jaren na Waterloo ging het Willem I en Willem II minder voor de wind. Ze hadden een slechte onderlinge verstandhouding. In 1830 scheidde België zich ook nog eens af van Nederland. Het ruilde het vorstenhuis Oranje-Nassau in voor het vorstenhuis Saksen-Coburg.

Hun nazaten staan donderdag gebroederlijk, maar in verschillende rollen, naast elkaar in Waterloo.