Adriaan van Dis: nieuwe Dickens is bootvluchteling

• Jeroen Wielaert

  Verslaggever

Het gezinsleed is lang verzwegen, maar was bij de literaire openbaring toch goed voor de Libris Literatuur Prijs 2015 voor Adriaan van Dis. De jury prees zijn roman Ik kom terug als een bijzondere pas-de-deux van een zoon en een moeder, emotioneel zonder pathetisch te worden, een boek dat op tragikomische wijze naar de kern van het mens-zijn graaft.

Van Dis zelf was er even blij als nuchter onder. "Joh, over tien jaar ben ik dood. Ik wil ook een keer een prijs. Dat moet een keer, net voor het graf. Er zijn zes hele goede boeken genomineerd. Laat de lezer thuis maar de keuze maken. Ik ga door tot mijn negentigste, met nog vijf boeken."

Hij heeft lang moeten wachten voordat hij Ik kom terug kon schrijven. "Oudere zonen hebben altijd over hun stervende moeder willen schrijven. In mijn geval werd ze honderd. De pijn zat in het verzwegen oorlogsleed."

De volgende oorlog is al bezig, weet Van Dis. "De kloof tussen rijk en arm wordt groter. De nieuwe Dickens is een bootvluchteling, legaal of illegaal. Mijn betrokkenheid is begonnen in mijn jeugd, omdat ik uit een milieu kom van vernederde mensen. Daarom ben ik altijd geïnteresseerd in mensen die vernederd worden."