10 jaar YouTube: katten, clips en revoluties
Vandaag is het precies tien jaar geleden dat de drie oprichters van YouTube hun website openstelden voor iedereen die een videofilmpje wilde uploaden of bekijken. Sindsdien is het bedrijf uitgegroeid tot een mondiaal platform met meer dan een miljard gebruikers.
Per minuut wordt vandaag de dag liefst 300 uur aan filmpjes naar de servers van YouTube gestuurd. Wie alle filmpjes wil bekijken die in één dag tijd op de site worden gezet, heeft daar dus vijftig jaar voor nodig. En dat voor een website die ooit begon omdat een van de oprichters, Jawed Karim, het filmpje van Janet Jacksons 'nipple-gate'-optreden niet kon vinden.
Karim had zich ook al gestoord aan het feit dat hij nauwelijks filmpjes kon vinden van de tsunami van 2004. Samen met Chad Hurley en Steve Chen besloot hij een online video-site te beginnen. Op 23 april 2005 zette Karim het eerste, door hemzelf gemaakte filmpje op de toen nog niet publieke site. En op 10 mei 2005 ging YouTube officieel uit de startblokken. Vanaf die dag kon iedereen er filmpjes plaatsen en groeide het uit tot een wereldwijd platform.
Een jaar later was de populariteit van de site al zo immens dat Google het piepjonge bedrijf overnam voor 1,65 miljard dollar, destijds een waanzinnig hoog bedrag. Inmiddels is de verbazing verstomd. YouTube heeft zichzelf op veel vlakken bewezen en is nu de op twee na meest bezochte website, na Google en Facebook. Er zijn meer dan een miljard gebruikers die er, tegenwoordig meestal via de smartphone, filmpjes over elk denkbaar onderwerp op plaatsen of bekijken.
Het medium heeft ook sociale, politieke en economische impact. Politici en bedrijven gebruiken YouTube om zichzelf te promoten. Tal van goede doelen, van heel klein tot heel groot, hebben veel profijt gehad van het platform. De website heeft zichzelf bovendien tot een democratisch icoon opgewerkt, zoals ook bleek tijdens de Arabische lente die mede door YouTube een grote beweging werd.
Maar al die mogelijkheden hebben ook een keerzijde: zo heeft Islamitische Staat zijn wereldwijde bekendheid grotendeels te danken aan de gruwelijke onthoofdingsvideo's die ook via YouTube zijn verspreid. Weliswaar hanteert YouTube regels over wat wel en niet geplaatst mag worden, maar de controle daarop is lang niet waterdicht. Dat is overigens ook een reden voor een aantal landen, zoals Turkije en China, om de site regelmatig te blokkeren.
Clips
YouTube is vooral ook een podium voor de muziekindustrie. Dat blijkt mede uit de toptien van de best bekeken filmpjes van de afgelopen tien jaar. Met afstand op nummer 1 staat Gangnam Style van Psy met 2,32 miljard views. De Zuid-Koreaan wordt gevolgd door Justin Biebers videoclip Baby en clips van onder anderen Katy Perry, Eminem en Shakira. In de toptien staat maar één filmpje dat niet uit de muziekindustrie voortkomt: 'Charlie bit my finger', over een jongetje dat door zijn babybroertje in zijn vinger wordt gebeten.
De website viert zijn verjaardag door deze maand elke dag een van de meest spraakmakende of populairste filmpjes van de afgelopen tien jaar uit te lichten.
