'Bijstandsfraude loont, grote zaken blijven liggen'

Sociaal rechercheurs zeggen dat bijstandsfraude loont. Gemeenten handelen alleen de makkelijke gevallen af, waardoor mensen die echt ernstige fraude plegen, ermee wegkomen.

De ombudsman concludeerde in december al dat de Fraudewet niet effectief is. Vooral mensen die niet opzettelijk fraude hebben gepleegd worden beboet. Hans de Rue van het Landelijk Contact Sociaal Rechercheurs, zegt dat de grotere fraudezaken blijven liggen.

Onderzoek is te duur

Sociaal rechercheurs sporen de fraude op in opdracht van de gemeente. Maar gemeenten zetten vaak alleen de uitkering stop, een onderzoek naar hoelang de uitkering ten onrechte is verstrekt vinden ze te duur of te arbeidsintensief.

"Fraude blijft zo onbestraft en onterecht verkregen uitkeringen worden niet teruggevorderd", zegt De Rue. Degene die fraude heeft gepleegd krijgt in zulke gevallen geen boete opgelegd en kan opnieuw een uitkering aanvragen.

Aangiftegrens

De Rue zegt dat het goed zou zijn als de aangiftegrens weer wordt verlaagd. Nu wordt een fraudegeval strafrechtelijk onderzocht vanaf 50.000 euro. "Daaronder handelt de gemeente het af. Maar een sociaal rechercheur heeft veel meer bevoegdheden en kan fraudegevallen beter onderzoeken."

De Inspectie SZW concludeerde eind 2014 dat gemeenten te weinig en te lage boetes opleggen. Ook voeren de gemeenten, de SVB en het UWV de Fraudewet verschillend uit, waardoor het aantal opgelegde boetes en de hoogte daarvan per gemeente verschillen.