'Je moet kijken, de volgende is pas weer in 2021'
Vandaag is er een zonsverduistering, maar of die volledig te zien zal zijn is nog maar de vraag. Het hangt helemaal af van het weer. "Dat is een lastige situatie door laaghangende bewolking of mist. De modellen zitten wat dat betreft niet op één lijn", zegt weervrouw Willemijn Hoebert. Toch moet je kijken, zegt ze. "De volgende zonsverduistering is pas weer in 2021."
Wat gaan we zien?
"Bij een zonsverduistering schuift de maan voor de zon langs. Bij ons zien we geen volledige eclips, maar zo'n 84 procent van de zon zal bedekt zijn. Het wordt merkbaar donkerder en schaduwen worden scherper. Misschien zul je ook merken dat de vogels stiller worden. En de temperatuur reageert."
Het wordt merkbaar donkerder en schaduwen worden scherper. Misschien zul je ook merken dat de vogels stiller worden. En de temperatuur reageert.
"Op een normale dag loopt de temperatuur in de ochtend op en bereikt 's middags zijn maximum. Tijdens de eclips zal de temperatuur eerst nog wel stijgen, maar gedurende de verduistering weer dalen, om later weer verder te stijgen. Hoe sterk die daling is, hangt af van verschillende factoren, zoals bewolking en windsnelheid."
Waar is de verduistering te zien?
"Het lijkt erop dat de beste plekken om naar de zonsverduistering te kijken in een strook midden door het land liggen. Zo van Zeeland, via Zuid-Holland, Utrecht en Gelderland, naar Overijssel en Drenthe. Ook het noorden van Brabant lijkt een gunstige plek. Op andere plaatsen is er waarschijnlijk meer laaghangende bewolking, maar met een beetje mazzel valt ook daar van de zonsverduistering te genieten."
Het lijkt erop dat de beste plekken om naar de zonsverduistering te kijken in een strook midden door het land liggen.
"In Nederland zien we dus een gedeeltelijke zonsverduistering, maar er zijn plaatsen op de wereld waar de verduistering totaal is. Dat gebeurt, zoals dat heet, in de 'totalitaire zone'. Spitsbergen en de Faeröer-eilanden vallen daar deze keer in. Er zijn mensen die speciaal naar die plekken afreizen om de eclips te zien."
Hoe gaat de verduistering in z'n werk?
"Om 10.37 uur bereikt de zonsverduistering zijn hoogtepunt. Dan gaat 84,2 procent van de zonnediameter (niet van het oppervlak) achter de maan schuil. Bij het begin van de zonsverduistering staat de zon in Utrecht op 23 graden boven de horizon. Bij het maximum is dat 31 graden, aan het einde 36 graden."
Hoe bijzonder is het?
"Zonsverduisteringen komen niet heel vaak voor en zeker voor Nederland is dit een unieke gebeurtenis. De vorige was op 11 augustus 1999. Het was toen een mooie zonnige dag en voor iedereen - mens en natuur - goed merkbaar dat de zon verduisterd werd. De temperatuur daalde op veel plaatsen tijdens de eclips met zo’n 1 tot 3 graden.
"De volgende verduistering is pas weer in 2021, maar die is veel kleiner. In 2026 is er weer een vergelijkbare, maar de volgende volledige zonsverduistering is pas weer in 2135."
Waar moet je op letten?
"Je moet absoluut niet zonder bescherming tegen de zon inkijken. Je kunt een oogbeschadiging oplopen waar je nooit meer vanaf komt. Dus gebruik hulpmiddelen. Het eenvoudigste is natuurlijk een speciaal eclipsbrilletje met speciaal zonnefilterfolie, maar die zijn bijna uitverkocht."
Je moet absoluut niet zonder bescherming tegen de zon inkijken.
"Een andere eenvoudige en veilige manier is kijken naar de projectie van de zon. Dat kan bijvoorbeeld door een vergiet richting de zon te houden, en het zonlicht via het vergiet op een groot vel wit papier of een witte muur te laten vallen. Normaal zou je dan kleine rondjes zien, maar bij de zonsverduistering zie je kleine sikkeltjes. Wat je vooral niet moet doet is kijken door een cd'tje, zonnebril, zwarte film of beroet glaasje. Die bieden niet genoeg bescherming."
Volg live de zonsverduistering van 09.30 uur tot 11.30 uur. Met onder meer beelden vanaf sterrenwacht Sonnenborgh in Utrecht en de Faeröer-eilanden.