Noorse gevangenen in september naar Nederland

Vanaf september komen 242 Noorse criminelen naar de leegstaande gevangenis Norgerhaven in Veenhuizen (Drenthe). Dat staat in een akkoord dat staatssecretaris Teeven en de Noorse minister Anundsen in Veenhuizen hebben ondertekend. Het Noorse en het Nederlandse parlement moeten er nog wel mee instemmen.

Noorwegen kampt met een cellentekort, terwijl in Nederland juist gevangenissen leegstaan. Daardoor dreigen veel medewerkers hun baan te verliezen. Om het aantal ontslagen te beperken, zoekt Teeven naar nieuwe 'bewoners' voor de cellen. Zo zitten in Tilburg al enkele jaren Belgische gevangenen. Teeven voert ook gesprekken met Zwitserland.

239 banen

Door de deal met Noorwegen blijven in Veenhuizen 239 fulltimebanen behouden. De afspraken gelden voor drie jaar en kunnen daarna steeds met een jaar worden verlengd. Noorwegen betaalt per jaar ruim 25 miljoen euro aan Nederland. Teeven spreekt van "een business case om veel mensen aan het werk te houden".

In Noorwegen bestaat wel wat weerstand tegen het plan, onder meer omdat het vanuit Oslo twee uur vliegen is naar Eelde, de Nederlandse luchthaven die voor het transport van gevangenen zal worden gebruikt. Maar de verwachting is dat het Noorse parlement ermee zal instemmen, omdat Noorwegen de cellen hard nodig heeft. Eerder is al geprobeerd celcapaciteit in Zweden te huren, maar dat lukte niet.

De gevangenis Norgerhaven krijgt een Noorse directeur met een Nederlandse rechterhand, die de dagelijkse leiding heeft over het uitsluitend Nederlandse personeel. De voertaal moet Engels worden. In de inrichting geldt een Noors gevangenisregime; de medewerkers krijgen een cursus om de Noorse regels en cultuur te leren. Maar omdat de gevangenis op Nederlands grondgebied staat, geldt het Nederlandse strafrecht als er misdrijven worden gepleegd.

De Noorse gevangenen krijgen standaard Nederlands eten, maar wie dat niet wil, kan ook zijn eigen eten koken. De gedetineerden in Norgerhaven zullen niet buiten de gevangenismuren komen. Gedetineerden in andere inrichtingen in Veenhuizen werken bijvoorbeeld op het land, maar met Noorwegen is afgesproken dat de Noren binnen blijven.