De (tweede) ondergang van Pompei

Door correspondent Andrea Vreede in Rome

Het gaat niet goed met Pompei. De opgravingen van de antieke stad maken een trieste indruk. Overal staan hekken om toeristen weg te houden van gebouwen waar instortingsgevaar dreigt. Veel huizen zijn dicht. Afgesloten tot nader orde met dikke hangsloten aan de hekken.

Op veel plaatsen zijn gevaarlijk hellende muren gestut met ijzeren buizen. Of hele straten gewoon voor het publiek gesloten. De restauratie van beroemde toeristische trekpleisters als het Huis van de Vettii of de openbare baden zou allang klaar moeten zijn, maar de borden met de aankondiging dat ze in juli 2010 weer open zouden gaan, zijn verwijderd.

Onschatbare waarde

Pompei is de droom van iedere archeoloog. Nergens anders ter wereld is een antiek Romeins provincieplaatsje binnen een mum van tijd bedolven geraakt onder dikke lagen as en steengruis uit de Vesuvius-vulkaan. Die heeft het leven in dit stadje voor altijd verzegeld en zo gezorgd voor een onschatbare hoeveelheid informatie over het dagelijks leven van de antieke Romeinen.

En Pompei is groot. Een echte stad van wel 66 hectare, waarvan tweederde is opgegraven. Een immens terrein dus, dat onderhoud nodig heeft, maar waar al tientallen jaren veel te weinig wordt gedaan.

Machtspelletjes

Want snel ingrijpen is onmogelijk. De archeologische dienst van Pompei is verlamd geraakt door politieke machtspelletjes en in 2008 op non-actief gesteld. Premier Berlusconi stuurde een crisismanager naar Pompei met de taak om het noodlijdende imago op te vijzelen. De bezoekers moesten weer flink geknuffeld worden om meer inkomsten uit Pompei te halen. Zo is er nieuwe stadsverlichting gekomen rond de opgraving, is er een mooi fietspad aangelegd, wordt het antieke theater klaargemaakt voor concerten en zijn er multimediale routes in sommige huizen gekomen. Ook is er nu eindelijk een fatsoenlijk restaurant, zijn er zowaar toiletten en is er een fraaie bookshop. Maar de opgraving zelf heeft aanmerkelijk minder aandacht gekregen.

Instorten

En dat terwijl Pompei kampt met de gevolgen van slecht uitgevoerde restauraties uit de jaren '60 en '70. Toen zette men zonder problemen daken van gewapend beton op de kwetsbare muren van 2000 jaar geleden. Muren die nu steeds zwakker worden en die na hevige regenval kunnen instorten. Zoals onlangs is gebeurd met het clubhuis van de gladiatoren.

Pompei kampt met zwaar achterstallig onderhoud. Om de stad goed te kunnen conserveren is het tienvoudige nodig van de 20 miljoen euro die jaarlijks uit de entreegelden binnenkomen. Een bedrag dat Italië niet heeft. En dus lijkt de enige oplossing om dit unieke cultuurgoed te redden door een beroep te doen op andere landen of internationale sponsors. Anders is Pompei over een paar generaties verdwenen.