Centrale Afsluitdijk haalt stroom uit water

Het bijeenbrengen van zoet en zout water levert energie op. In laboratoria is dat uitgebreid getest en vanaf vanmiddag gebeurt dat ook in de praktijk. Op de Afsluitdijk staat een kleine centrale waarmee op deze manier in een natuurlijke omgeving stroom wordt opgewekt.

De installatie werd vanmiddag door koning Willem-Alexander in gebruik gesteld. Het is niet voor niets dat de proefopstelling op de Afsluitdijk staat. De locatie is ideaal, met aan de ene kant het zoute water van de Waddenzee en aan de andere kant zoet water in het IJsselmeer.

Met deze zogeheten 'blue energie'-methode wordt elektriciteit gewonnen uit het verschil in zoutconcentratie tussen de twee soorten water. Door het zoete en zoute water langs membranen te voeren ontstaat een spanning, die wordt omgezet in stroom.

Als het aan de onderzoekers ligt, is de proefcentrale nog maar een begin. Volgens de plannen moet in 2016 de volgende stap worden gezet: een demonstratiecentrale die 500 kilowatt oplevert, genoeg stroom voor 1250 huishoudens. Het einddoel is een installatie met een capaciteit van 200 megawatt. Daarmee kunnen 500.000 gezinnen van stroom worden voorzien.

De proefopstelling staat aan de Friese kant van de Afsluitdijk. Het experiment is voorlopig vooral gericht op de noordelijke provincies.

Belangrijke vraag is of het principe commercieel is toe te passen. Als dat het geval is, voorzien de partijen die aan het experiment meedoen, grote kansen voor de blauwe stroom.

Als het in de praktijk gaat zoals de onderzoekers hopen, komen ook andere locaties waar zowel zout als zoet water voorhanden is in aanmerking. In het bijzonder valt dan te denken aan riviermondingen.

En dat is nog maar het begin, zegt de provincie Friesland, een van de deelnemers aan de proef. "De bron is schoon en als hij wereldwijd wordt toegepast, is hij onuitputtelijk."