NOS NieuwsAangepast

Slowakije niet blij meer met euro

Door correspondent Wouter Meijer

Het lijkt even verwarrend, maar het is ook van een ontroerende duidelijkheid: veel prijslijsten in Slowakije hebben nog twee prijzen naast elkaar staan. Zoals op menukaarten, maar ook op de schappen in de supermarkt. De prijs in euro's, meestal dikker gedrukt, en daarnaast de prijs in SSK, Slowaakse kronen.

Kennelijk is het voor veel Slowaken nog steeds wennen, de nieuwe munt, hoewel ze hem al bijna anderhalf jaar dagelijks gebruiken. De dubbele prijzen zijn er vooral om het wantrouwen weg te nemen, de angst dat alles duurder wordt door de invoering van de Europese munt. Want meestal is de prijs in SKK ook nog het oude, ronde bedrag: "koffie 50 kronen", dat is dan 1,66 euro. Niet handig, wel eerlijk.

Toen de euro op 1 januari 2009 werd ingevoerd, was het feest in Slowakije. Er stonden foto's in de krant van blije mensen die oud en nieuw vierden met wollen mutsen en handschoenen aan, en verse eurobiljetten die ze in de lucht hielden of er hun lippen op drukten. Weer een stap dichter bij Europa, en een lange neus naar de buren in Tsjechië, Polen en Hongarije die nog niet zo ver waren.

Radicale hervormingen

Slowakije was aanvankelijk de zwakste van de vier, maar begon in 2002 aan radicale hervormingen: vooral de lage belastingen leidden tot een razendsnelle economische groei van 10 procent per jaar, het land stond bekend als de "Tijger van de Tatra".

Het gaat nog steeds goed met Slowakije, maar de jaren van snelle groei zijn voorbij. Ook de Slowaken voelen de crisis, de economie kromp afgelopen jaar met 4,7 procent. En de sociaal-democratische premier Robert Fico heeft de nieuwe welvaart de afgelopen jaren ook weer een beetje opgesnoept door de uitkeringen te ontzien en de privatisering van oude staatsbedrijven op een laag pitje te zetten.

De verkiezingen gaan morgen daarom ook vooral over de keuze tussen verdere hervormingen of behoud van de sociale voorzieningen. In buurland Tsjechië leverde die keuze twee weken geleden een duidelijke winst op voor het liberale, hervormingsgezinde kamp. En de peilingen wijzen erop dat dat ook in Slowakije zal gebeuren.

Meebetalen

Intussen is de euro een heel eigen rol gaan spelen in de campagne: want het enthousiasme heeft plaats gemaakt voor verontwaardiging. Niemand had de Slowaken verteld dat ze in noodgevallen moeten meebetalen aan de hulp voor veel rijkere landen, alleen maar omdat ze daar niet met geld om kunnen gaan.

Het gemiddelde inkomen in Griekenland is drie keer zo hoog als in Slowakije, het gemiddelde pensioen is vier keer zo hoog. De Slowaakse regering moet nu zelf kredieten opnemen om geld aan de Grieken te kunnen lenen. Dat kan geen politicus de kiezers uitleggen.

Sommige politici zijn dat ook helemaal niet van plan. Richard Sulik, 42, zakenman en oprichter van de nieuwe partij "Vrijheid en Solidariteit" zegt: laat die Grieken gewoon failliet gaan. En trouwens, waarom treedt EU-baas Barosso niet af, die heeft die Griekse cijfers jarenlang door de vingers gezien? Suliks partij is nieuw, maar staat in de peilingen al op de tweede plaats.

Premier Fico

Vlak achter "Vrijheid en Solidariteit" staat de partij van premier Fico, de sociaal-democratische Smer (Richting) – hij kan als premier niet openlijk zeggen dat het te gek voor woorden is dat hij mee moet betalen aan de pensioenen van Griekse ambtenaren.

Maar hij beseft wel dat het onderwerp erg gevoelig ligt, dus hij heeft gezorgd dat het parlement pas na de verkiezingen over de hulp aan Griekenland beslist. Dan kan hij in de campagne nog mooie dingen beloven om de euro's aan te besteden.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl