Kamp Neuengamme · NIOD

Groot Nederlands transport onderweg naar kamp Neuengamme

Zo'n driehonderd Nederlanders zijn afgelopen week op transport gezet naar Duitsland. De eindbestemming is kamp Neuengamme, vlak bij Hamburg. De trein komt daar naar verwachting vanavond laat aan.

De mannen zijn al dagen onderweg. Het transport vertrok vier dagen geleden vanuit kamp Amersfoort. Hier stapten 173 gevangenen op, waaronder verzetsstrijders en deserteurs. Enkelen zijn afkomstig uit de Amsterdamse SIPO en de Scheveningse gevangenis en zijn eerder deze week naar Amersfoort gebracht.

Kamp Neuengamme · NOS

Ook de 36-jarige Lambert ten Oever uit Boschoord moest vanuit kamp Amersfoort mee met het transport. De boswachter werd afgelopen januari thuis gearresteerd na verschillende verzetsacties. Hij bood onderduikers onderdak in zijn eigen huis en een 'onderduikershol' in het bos. Hier konden mensen slapen, nadat ze overdag op het land hadden gewerkt.

Ook hielp hij met het verstoppen van gedropte wapens. De Duitsers kwamen hem op het spoor doordat een mede-verzetsstrijder zijn naam noemde tijdens een verhoor. Ten Oever werd bruut opgepakt tijdens de begrafenis van zijn 1-jarige zoontje, die aan een kinderziekte was overleden.

Groningen

Na Amersfoort reed de trein door naar Assen, waar 47 gevangenen op het transport werden gezet. Op 17 maart kwamen daar in Groningen nog eens 61 gevangenen bij.

Een van de gevangenen uit kamp Groningen is Binne Roorda. Hij werd vorige maand gearresteerd in zijn woonplaats Groningen. Al vanaf het begin van de oorlog hield Roorda Joodse onderduikers verscholen in zijn bovenwoning. Deze zijn tijdens de arrestatie niet ontdekt.

Roorda kwam terecht in het huis van bewaring in Groningen. Meerdere keren werd hij verhoord in het beruchte Scholtenhuis, waar hardhandig werd opgetreden. De verhoren liepen op niks uit, waarna Roorda op transport naar Duitsland werd gezet.

Wat de mannen precies te wachten staat in Neuengamme, is gissen. Wel is het duidelijk dat hen een pittige tijd te wachten staat. Naast zware dwangarbeid en uitputting zullen de gevangenen hoogstwaarschijnlijk te maken krijgen met voedselgebrek en ziektes.

Neuengamme is het grootste werkkamp in het noordwesten van Duitsland. Er zijn veel verschillende gevangenen opgesloten van verzetsstrijders en deserteurs tot Joden, homoseksuelen en zigeuners.

Ook de mannen die bij de vergeldingsrazzia in Putten zijn opgepakt, zijn naar dit kamp vervoerd. Hoe het met hen is, is niet bekend.