Eleazar Blei Weissmann · Joods Erfgoed Den Haag

Tien verzetsmannen tegen de muur op Coolsingel

Op de Coolsingel in Rotterdam zijn tien verzetsmannen tegen de zijkant van het gebouw 'De Utrecht' gefusilleerd. De executie was een vergeldingsmaatregel voor de liquidatie van Hermann Heinrich Pennings, die werkzaam was bij de SD, NSB en SS.

Pennings fietste op 19 februari naar zijn werk, toen hij bij het postkantoor aan de Coolsingel werd ingehaald door twee andere fietsers. Bij het passeren schoten zij hem door het hoofd. De liquidatie veroorzaakte woede bij de nazi's, die direct de voorbereiding voor de vergeldingsactie in gang zetten.

Het gaat om de tien verzetsmannen: Thomas Stol, Cornelis de Jong, Boudewijn Boogaard, Nicolaas van der Heijden, Nicolaas Koers, Gustaaf Koot, Jan Kruininger, Pieter Magré, Marinus Grabijn en Eleazar Blei Weissmann.

De lichamen van de gefusilleerde verzetsmannen op de Coolsingel · NIOD

Twee van de gefusilleerde mannen, Eleazar Blei Weissmann en Marinus Grabijn, werkten bij het Delftse verzetsblad De Gids. Het blad werd in oktober 1944 door een Joodse onderduiker opgericht. Grabijn voegde zich hier later bij. Weissmann raakte via de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers betrokken bij De Gids en werkte mee onder de schuilnaam 'Eduard van Wijk'.

Na verraad werden veel medewerkers van De Gids op 8 februari gearresteerd. Zij zaten een korte tijd vast in het gebouw van de Landwacht in Delft. Later werd een aantal overgebracht naar het politiebureau aan het Haagseveer in Rotterdam.

Twee weken later werd Pennings geliquideerd. Als gevolg hiervan zijn Eleazar Blei Weissmann en Marinus Grabijn samen met de acht andere verzetsstrijders gefusilleerd.

Represailles als deze komen vaker voor en veroorzaken lastige dilemma's voor het verzet. Ook burgers die niet bij het verzet zitten, worden soms als vergelding vermoord door de Duitsers.

Omdat de actie bedoeld is om passerende Rotterdammers af te schrikken, zijn de levenloze lichamen van de mannen op de Coolsingel nog niet weggehaald.

Er is door de nazi's een bordje naast de geëxecuteerden geplaatst met de tekst: "Deze 10 wegen illegal werk gearesteerde Personen zijn als vergelding wegen een Moordaanslag op de Nederlandsche SS-Man van de Sicherheitsplizei doodgeschoten".