Britse troepen hebben ten zuiden van Den Bosch concentratiekamp Vught bevrijd. In de avondschemering stuitten ze op wachttorens en prikkeldraadomheiningen van het vrijwel verlaten kamp. Vooral de aanblik van het crematorium en de galg maakten op de bevrijders grote indruk.

"Er is maar weinig fantasie voor nodig om ons een voorstelling te maken van wat er met de gevangenen is gebeurd", vertelt een Britse militair. "Langzaam lopend, in doodse stilte hebben we het kamp doorzocht. Overal vonden we sporen van de dood."

Executies

Het concentratiekamp, dat onder leiding stond van Duitse en Nederlandse SS'ers, is op 5 en 6 september in allerijl ontruimd, toen een snelle bevrijding door de geallieerden ophanden leek. De Duitsers waren zo nerveus dat ze bijna 3500 gevangenen in treinwagons dreven en lieten afvoeren naar concentratiekampen in Duitsland. De vrouwen gingen naar Kamp Ravensbrück en de mannen naar Sachsenhausen.

In de maanden voor de ontruiming zijn enkele honderden gevangenen doodgeschoten op de fusilladeplaats direct naast het kamp.

Alleen een groep gijzelaars en een aantal ernstig zieken bleven achter in het kamp. Bij hen was Aleida Hulsman, een zuster van het Rode Kruis, die al geruime tijd voedselpakketten in het kamp bezorgde.

Zij bleef in het kamp, ook toen op 17 september (bij de begin van operatie Market Garden) de laatste gijzelaars waren weggevoerd of vrijgelaten en de Duitsers Amerikaanse krijgsgevangenen naar Vught brachten. Hulsman verzorgde hen en smokkelde voedsel naar binnen.

Van een van de achtergebleven Wehrmachtofficieren hoorde ze dat er springlading was aangebracht bij verschillende kampgebouwen. Ze schakelde leden van het verzet in, die ervoor zorgden dat de bommen onschadelijk werden gemaakt.

Op 22 september kreeg Hulsman de leiding over het kamp, toen de laatste bewakers Kamp Vught verlieten.