Derk Smoes, de leider van de bankroof in Almelo · Publiek domein

Verzetsleden die bankoverval pleegden opgepakt

De Duitse Sicherheitsdienst (SD) heeft de daders van de overal op De Nederlandsche Bank in Almelo opgepakt. Bij die overval werd door leden van het verzet twee weken geleden ruim 46 miljoen gulden buitgemaakt.

Een ongekend groot bedrag, dat het verzet wilde gebruiken om de stakingskas aan te vullen. Die dreigde leeg te raken door de spoorwegstaking, die al twee maanden aan de gang is. Met het geld moest hulp worden geboden aan spoorwegmedewerkers die door het hele land zijn ondergedoken.

Het verzet had een tip gekregen dat de grote som geld in het Almelose bankfiliaal lag opgeslagen. Van daaruit wilde rijkscommissaris Seyss-Inquart het naar Duitsland laten brengen. Na de succesvolle overval, die was uitgevoerd met goedkeuring van de Nederlandse regering in Londen, was er van de daders geen enkel spoor.

Gouden tip

De Duitsers hadden 1 miljoen gulden uitgeloofd voor de gouden tip die tot de arrestatie van de bankovervallers zou leiden. Het was uiteindelijk de aanhouding van een bekende van de overvallers, met vervalste persoonsbewijzen op zak, die de Duitsers op het spoor van de betrokken verzetsgroep bracht.

Beloning voor gouden tip bankroof Almelo · NIOD

De valse persoonsbewijzen leidden naar de schuilplaats van Derk Smoes, de leider van de bankroof. Samen met andere betrokkenen bij de overval werd hij opgepakt. De Duitsers stelden Smoes een compromis voor: als hij vertelde waar het geld was, zouden ze verder geen grootschalig onderzoek doen in het gebied.

Smoes, die vreesde dat de Duitsers bij zo'n onderzoek meer op het spoor zouden komen dan het verzet lief was, gaf de locatie van het geld door. Onder het hooi bij een boerderij in Daarlerveen trof de SD uiteindelijk het hele bedrag aan.

Smoes en zes andere arrestanten worden waarschijnlijk naar kampen in Duitsland overgebracht. Welk lot hen daar te wachten staat, is ongewis.

"Ik ben gestrand. Het spel is gespeeld en ik heb verloren", schrijft Smoes nog in de gevangenis aan zijn vrouw. "Laten ze zich niet laten afschrikken door mijn arrestatie, doch trouw aan hun overtuiging blijven, trouw aan vaderland en volk."