50 jaar na Tom Simpson: hij zag wit, zo wit

Wie de Mont Ventoux beklimt vanuit Bédoin komt zo'n anderhalve kilometer voor de top het monument voor Tom Simpson tegen.

Vandaag is het precies vijftig jaar geleden dat de destijds 29-jarige Engelsman tijdens de beklimming bezweek aan de gevolgen van de hitte, alcohol en doping.

Die Touretappe op 13 juli 1967 naar Carpentras werd gewonnen door Jan Janssen. Hij vertelt over de dag waarop hij zijn vriend verloor. "Het was een zeer emotionele dag. Zijn overlijden was een grote klap in het wielercircus."

"Het was een heel warme dag, zo'n 35 graden. We vertrokken uit Marseille, reden naar Avignon en zagen de Ventoux in de verte al liggen."

"Het was echt bloedheet. Je zag renners afstappen om drinken te halen. Dat ging niet zoals nu. Je moest in de dorpjes bij fonteinen en in cafeetjes je drinken halen. Er was al een aantal renners gelost. De een na de ander viel af. Met een man of acht begonnen we aan de Ventoux."

"Toen we Bédoin, het dorp aan de voet van de klim, gepasseerd waren, reden we door het bos. Er stond geen wind, het was bloedheet en de weg liep omhoog, met een stijgingspercentage van soms wel dertien à veertien."

"We kwamen bij Chalet Reynard. Daarna begint het maanlandschap. Daar zijn geen bomen meer, alleen nog maar rotsen en stenen. We waren met z'n achten over. Ik zag dat een aantal renners in moeilijkheden zat. Ik dacht: als ik over de top kan komen, gaan ze me niet meer lossen."

'Simpson zag er slecht uit'

"Er werd gedemarreerd door Julio Jiménez, een goede klimmer. Hij pakte een minuut, maar daalde altijd als een strijkijzer, dus die haalden we wel in. Ook Raymond Poulidor reed weg."

"Nog voor we boven waren, zag ik Tom Simpson achter me. Hij zag wit, zo wit. Hij zag er slecht uit. Op drie kilometer van de top demarreerde er iemand, ik weet niet meer wie. Daar moest Simpson eraf. Ik kon wel mee en zag Simpson niet meer. Ik dacht: hup, weer een concurrent eraf."

Toen we op de top waren, reed ik in een klein groepje met Felice Gimondi, Désiré Letort, Franco Balmamion en nog wat renners. We begonnen met dat stel aan de afzink. We haalden Poulidor en Jiménez in en reden met z'n allen naar de finish. Daar was ik de snelste."

Tour met veel verdriet

"Ik won de etappe. Het was fantastisch. Ik reed na de huldiging naar het hotel. Ik lag op de massagetafel toen ploegleider Wout Wagtmans binnenkwam. Hij zei: 'Weet je wie dood is?' Ik zei: 'Geen idee.' Hij zei: 'Simpson.' Ik kon het niet geloven. Hij zat nog bij me toen we bijna boven waren."

"'Klopt', zei Wagtmans. 'Hij is twee kilometer voor de top van zijn fiets gevallen.' Ze hebben hem weer op de fiets gezet en toen is hij opnieuw gevallen. Daarna is hij met helikopter afgevoerd. Dramatisch."

"Mijn overwinning deed er niet meer toe, niemand wist dat ik gewonnen had. Het grote nieuws was dat Simpson in ziekenhuis van Avignon was overleden. Op die avond was de sfeer heel triest."

"Zeker bij mij, want Simpson was een goede vriend. We gingen vaak samen naar Frankrijk om wedstrijden te rijden. Hij woonde net buiten Gent, dus we zagen elkaar regelmatig."

"We hebben een vriend moeten achterlaten op de Ventoux. Dat gevoel is ons een paar dagen bijgebleven. Het was een Tour met veel verdriet. Daarna kwamen de verhalen los."

"Eén ding vond ik jammer: dat ik niet naar zijn begrafenis ben geweest. We moesten fietsen en hij is begraven in Engeland. Ik heb zijn vrouw goed gekend. Ik kwam haar weleens tegen."

"Zij had er vrede mee dat zo veel renners hun sympathie betuigden aan een renner die niet altijd aardig was geweest. Hij had weleens streken. In de bevoorrading demarreren bijvoorbeeld. Dat is not done, maar hij deed het."

"En hij haalde grappen uit. Dan zaten we met vijf ploegen in hotel en kwam hij als een Engelse lord met stok en hoge hoed het restaurant binnen. Iedereen moest lachen. Maar het is zeer triest. De kinderen hebben hun vader niet gekend."